Weerspreuken over het weer
   
Wij zijn in onze huidige maatschappij maar verwend met ons vermogen om met redelijke betrouwbaarheid weerberichten op te kunnen stellen. Natuurlijk zitten de meteorologen er ook wel eens naast, maar de natuur laat
zich nu eenmaal niet wet voorschrijven. Tot ver in de 19e eeuw moesten we het doen zonder het weerbericht.
Maar onze vooronders stonden veel dichter bij de natuur dan wij tegenwoordig.
 
Hoe anders was dit vroeger. Slecht weer, van langdurige droogte tot hevige stortregens, koude of juist hitte kon de oogst laten mislukken met hongersnoden tot gevolg. Daarom zocht men vroeger al naar middelen om het weer te kunnen 'voorspellen'.

Dit vertaalde zich in weerspreuken, welke de landman enig houvast gaf in oogstverwachtingen of het weersverloop voor een bepaalde tijd. Veel van deze spreuken bevatten een kern van waarheid, anderen zijn soms vergezocht.
Maar vrijwel altijd roepen de spreuken een verwachtingspatroon op van het komende weer. Weerspreuken zijn al letterlijk zo oud als de weg naar Rome.  Op kleitabletten van de door (bij)geloof, sterrenwichelarij of een smeltkroes van een allegaartje met wat van alles wat.
 
   
 
BIJGELOOF
Slecht weer was er de oorzaak van een straf van God of Afgoden of het werk van duivelse machten en demonen.  Door God of de Afgoden te aanbidden en/of offers te brengen kon het betere weer worden afgedwongen. De angst voor slecht weer was groot. Oogsten konden mislukken en dat betekende honger leiden of zelfs hongersnoden met veel sterfte. Gevallen engelen veroorzaakten bliksem en dat kon het beste bestreden worden met palmtak en gewijd water of je kon een kruis slaan. Zo was er voor slecht weer type wel een remedie.  
 
Het gedrag van dieren en vooral van planten op gewone natuurkundige processen. Zo meenden omwonende van
de dierentuin van Heampstead dat de zeeleeuwen door te blaffen regen voorspelden. Naderhand bleek dat men de dieren hoorde bij zuidwestenwind en bij deze windrichting regent het nu eenmaal.
 
BLOEMEN SLUITEN EN BLADEN KRULLEN
Voortekenen van regen zouden zijn: sterk geuren van bloemen, het sluiten van bloemen overdag, het krullen van bladen, het sluiten van dennenappels en sterk geuren van berken. Dit is slecht een reactie op de luchtvochtigheid, gebrek aan het licht en daling van de luchtdruk.
 
Voorteken van een strenge winter zouden zijn: veel groen in het loof in Oktober (Oktobertooi met groen blad, duidt vaak een strenge winter aan). We kunnen beter letten op de bladverkleuring dan op het vallen. Een vroege bladverkleuring geeft iets meer kans op een milde winter. In de praktijk is deze regel nutteloos 
 
Foto's: Simon Bening, Iglesia, Printerest
 
 
 
    Categorieën: Weerspreuken  I  Meteorologie  I  Weer A tot Z
 
 
Web Design