Wet van Buys Ballot
 
De wet van Buys Ballot is een wet uit de meteorologie die aangeeft welke afwijking luchtstromen krijgen als gevolg van de draaiing van de aarde.
De wet is genoemd naar de Nederlandse meteoroloog Christophorus Buys Ballot, die de wet in november 1857 publiceerde in de Comptes Rendus.
 
Cyclonale circulatie rond de lagedrukgebieden en anticyclonale circulatie rond de hogedrukgebieden ten noorden en zuiden van de evenaar
 
Als je op het noordelijk halfrond met je gezicht uit de wind staat, bevindt een hogedrukgebied zich rechts en een lagedrukgebied links
 
De werking van de wet 
 
Staande met de rug naar de wind is de luchtdruk aan de linkerhand lager dan aan de rechterhand, op het noordelijk halfrond;
op het zuidelijk halfrond is het precies andersom. 
 
Eenvoudiger omschreven
Op het noordelijk halfrond met de rug naar de wind, bevindt een hogedrukgebied zich rechts en een Lagedrukgebied Links 
 
In een andere formulering: 
Op het noordelijk halfrond waait de wind van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied met een afwijking naar rechts,
door de draaiing van de aarde om zijn as.  
 
Corioliseffect 
 
Aan deze meteorologische wet ligt het corioliseffect ten grondslag. Als de
Aarde niet om zijn as zou draaien, zouden stromende luchtmassa's in een rechte lijn bewegen als er verder geen andere kracht op werkte. Het draaien
van de Aarde heeft voor de atmosfeer tot gevolg dat bewegende luchtmassa's, waar verder geen andere kracht op werkt, opzij versnellen. Op het noordelijk halfrond een versnelling naar rechts ten opzichte van de richting waarin de lucht op dat moment stroomt, en op het zuidelijk halfrond een versnelling naar
links ten opzichte van de richting waarin de lucht op dat moment stroomt.  
 
Is er ergens een lagedrukgebied, dan is er een tendens om naar dat lagedrukgebied toe te stromen. Maar het corioliseffect maakt dat de lucht er meer omheen gaat stromen. Lucht die door wrijving iets aan snelheid verliest, zal door de kracht van het luchtdrukverschil iets versneld worden in de richting van het centrum van het lagedrukgebied, maar dan maakt het corioliseffect weer dat de snelheid hoog blijft. 
 
Het corioliseffect: 1x bekeken vanuit een inertiaalstelsel
en 1x vanuit een meedraaiend stelsel.
 
Geschiedenis en de voorlopers van de wet 
 
Christophorus Henricus
Didericus Buys Ballot
 
Al in de 16e eeuw werden uitgebreide weerswaarnemingen opgenomen in het scheepslogboek.
Deze waarnemingen, evenals andere loginformatie, werden overgedragen aan nationale hydrografische
instituten in verschillende landen, met name Duitsland, Engeland en later de VS. De informatie van vele
schepen over individuele reizen werd aan land verzameld en werd later wat vandaag de dag nog steeds
door Engeland wordt uitgegeven. De informatie is het distillaat van empirische observaties
van duizenden kapiteins tijdens duizenden reizen over een periode van enkele honderden jaren. 
 
De wet van Buys Ballot, die voor het eerst werd afgeleid door de Amerikaanse meteorologen J.H. Coffin en William Ferrel, is een direct gevolg van de wet van Ferrel. De wet ontleent zijn naam aan C. H. D. Buys Ballot,
een Nederlandse meteoroloog, die hem publiceerde in de Comptes Rendus van 9 november 1857.
Hoewel William Ferrel deze theorie in 1856 voor het eerst presenteerde, was Buys Ballot de eerste die een empirische onderbouwing leverde. Hoewel Buys Ballot hoopte dat zijn wet door andere meteorologische
diensten in andere landen zou worden bevestigd, verliep de verspreiding en acceptatie van de wet van
Buys Ballot in het buitenland traag. De Franse en Amerikaanse meteorologische diensten van die tijd gaven prioriteit aan het beschrijven van de stormtoestand in plaats van het voorspellen ervan, en zagen weinig nut
in de voorspellende waarde van de wet van Buys Ballot. Het British Meteorological Office begon de wet van
Buys Ballot echter op grote schaal te gebruiken na de herintroductie van een stormwaarschuwingssysteem in 1867 na het overlijden van zijn voormalige directeur Robert FitzRoy. De vuistregel werd breder geaccepteerd
na het effectieve gebruik ervan in de Britse voorspellingen. 
 
Gebruik van de wet 
 
De wet schetst algemene gedragsregels voor kapiteins van zowel zeil- als stoomschepen, om hen te helpen de schepen weg te sturen van de kwadranten in het midden en rechtsvoor (op het noordelijk halfrond en linksvoor op het zuidelijk halfrond) van orkanen of andere roterende verstoringen op zee. Vóór de komst van radio- en satellietobservaties en de mogelijkheid om actuele weersinformatie over lange afstanden te verzenden, was de enige methode die een kapitein had om het weer te voorspellen het observeren van meteorologische omstandigheden
(zichtbare wolkenformaties, windrichting en luchtdruk) op zijn locatie. 
 
In de Sailing Directions for the World zijn de technieken van Buys Ballot opgenomen om het ergste deel van een roterend stormsysteem op zee
te vermijden, waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van lokaal waarneembare verschijnselen zoals wolkenformaties, windsnelheid en luchtdruktendensen over een aantal uren. Deze observaties en de toepassing van de principes van de wet van Buys Ballot helpen bij het bepalen
van de waarschijnlijkheid van het bestaan ​​van een storm en de beste koers om te varen en zo het ergste te vermijden – met de beste overlevingskansen. 
 
De onderliggende principes van de wet van Buys Ballot stellen dat voor iedereen die zich aan land bevindt op het noordelijk halfrond en zich in
het pad van een orkaan bevindt, de gevaarlijkste plek zich in het rechter voorste kwadrant van de storm bevindt. Daar is de waargenomen
windsnelheid van de storm de som van de windsnelheid in de stormcirculatie plus de snelheid waarmee de storm zich voorwaarts beweegt.
De wet van Buys Ballot noemt dit het "gevaarlijke kwadrant". Evenzo is de waargenomen wind in het linker voorste kwadrant van de storm
het verschil tussen de windsnelheid van de storm en zijn voorwaartse snelheid. Dit wordt het "veilige kwadrant" genoemd vanwege de lagere waargenomen windsnelheden. 
 
Om het anders te bekijken: als iemand zich op het noordelijk halfrond rechts bevindt van de plek waar een orkaan of tropische storm aan land
komt, wordt dat beschouwd als het gevaarlijke kwadrant. Als iemand zich links van het punt van aanlanding bevindt, is dat het veilige kwadrant.
In het gevaarlijke kwadrant zal een waarnemer hogere windsnelheden en over het algemeen een veel hogere stormvloed ervaren vanwege de windrichting aan land. In het veilige kwadrant ervaart de waarnemer iets lagere windsnelheden en de mogelijkheid van lagere waterstanden dan normaal, omdat de windrichting aflandig is. 
 
Dit zijn zeer algemene regels die afhankelijk zijn van vele andere factoren, waaronder de vorm van de kustlijn en de topografie op elke locatie. Hoewel de principes in zeer beperkte mate van toepassing zijn op een kustwaarnemer tijdens de nadering en passage van een storm op elke locatie, is de wet van Buys Ballot primair geformuleerd op basis van empirische gegevens om schepen op zee te ondersteunen. 
 
Bronnen: Wikipedia-nl, Wikipedia-en