| |
|
|
Een
verdampingspan
is
een
verdampingsmeter
die
bestaat
uit
een
bassin
of
pan
met
water
met
een
vrij
groot
oppervlak
en
diep
genoeg
waar
de
verandering
in
waterstand
als
gevolg
van
verdamping
wordt
gemeten.
De
zwembaden
hebben
een
diameter
van
1
tot
5
meter
en
een
diepte
van
10
tot
70
cm.
Ze
worden
op
of
in
de
grond
(ondergrondse
bakken)
of
in
water
(drijvende
bakken)
geplaatst.
In
alle
gevallen
wordt
het
waterpeil
op
korte
afstand
onder
de
rand
van
de
tank
gehouden.
Variaties
in
het
waterpeil
van
de
tank,
gemeten
op
vaste
intervallen,
weerspiegelen
de
intensiteit
van
de
verdamping. |
 |
| Klasse A verdampingspan |
|
|
 |
| Tekening van een Klasse A verdampingspan |
|
|
Standaardmethoden |
|
Over
de
hele
wereld
worden
verschillende
verdampingspannen
gebruikt.
Er
zijn
formules
voor
het
ombouwen
van
het
ene
type
pan
naar
het
andere
en
voor
maatregelen
die
representatief
zijn
voor
het
milieu.
Ook
is
er
onderzoek
gedaan
naar
de
installatiepraktijken
van
verdampingspannen,
zodat
ze
betrouwbaardere
en
herhaalbare
metingen
kunnen
doen.
|
|
|
|
Klasse
A
verdampingspan |
| In
de
Verenigde
Staten
heeft
de
National Weather
Service
zijn
metingen
gestandaardiseerd
op
de
klasse
A
verdampingspan,
een
cilinder
met
een
diameter
van
120,7
cm
en
een
diepte
van
25
cm.
De
pan
staat
op
een
zorgvuldig
waterpas,
houten
voet
en
is
vaak
omsloten
door
een
kettingschakel
om
te
voorkomen
dat
dieren
eruit
drinken.
De
verdamping
wordt
dagelijks
gemeten
terwijl
de
diepte
van
het
water
(in
inches)
uit
de
pan
verdampt.
De
meetdag
begint
met
de
pan
gevuld
tot
precies
5 cm
vanaf
de
bovenkant
van
de
pan.
Aan
het
einde
van
24
uur
wordt
de
hoeveelheid
water
gemeten
om
de
pan
bij
te
vullen
tot
precies
vijf
centimeter
vanaf
de
bovenkant. |
| |
Als
er
neerslag
valt
in
de
periode
van
24
uur,
wordt
hiermee
rekening
gehouden
bij
de
berekening
van
de
verdamping.
Soms
is
de
neerslag
groter
dan
de
verdamping
en
moeten
afgemeten
hoeveelheden
water
uit
de
pan
worden
gedompeld.
Verdamping
kan
niet
worden
gemeten
in
een
klasse A-pan
als
het
wateroppervlak
van
de
pan
bevroren
is. |
| |
| De
Klasse
A
verdampingsbak
is
beperkt
bruikbaar
op
dagen
met
regenval
van
> 30
mm
(203
mm
regenmeter),
tenzij
hij
meer
dan
eens
per
24
uur
wordt
geleegd.
Analyse
van
de
dagelijkse
neerslag-
en
verdampingsmetingen
in
gebieden
met
regelmatige
zware
regenval,
toont
aan
dat
op
dagen
met
regenval
van
meer
dan
30
mm
(203
mm
regenmeter)
de
dagelijkse
verdamping
vrijwel
zonder
uitzondering
hoger
is
dan
op
andere
dagen
in
dezelfde
maand
waar
ontvankelijk
voor
verdamping
heerste. |
| |
De
meest
voorkomende
en
voor
de
hand
liggende
fout
doet
zich
voor
bij
dagelijkse
regenval
van
> 55
mm
(203
mm
regenmeter)
waarbij
de
Klasse
A
verdampingsbak
waarschijnlijk
zal
overlopen.Het
minder
voor
de
hand
liggende,
en
daarom
meer
zorgwekkende,
is
de
invloed
van
hevige
of
intense
regenval
die
leidt
tot
onecht
hoge
dagelijkse
verdampingstotalen
zonder
duidelijke
overstroming.
|
|
|
|
Verzonken
Colorado
verdampingspan |
De
verzonken
Colorado-pan
is
vierkant,
0,92
m
aan
een
zijkant
en
0,46
m
diep
en
gemaakt
van
ongeverfd
gegalvaniseerd
ijzer.
Zoals
de
naam
doet
vermoeden,
is
het
in
de
grond
begraven
tot
op
ongeveer
5 cm
Van
zijn
rand.
Verdamping
van
een
gezonken
Colorado-pan
kan
worden
vergeleken
met
een
klasse
A-pan
met
behulp
van
conversieconstanten.
De
pan-coëfficiënt,
op
jaarbasis,
is
ongeveer
0,8.
|
|
|
|
Afnemende
trend
van
panverdamping
Nadere
informatie: |
|
Globaal
dimmen
en
broeikaseffect
In
de
afgelopen
50
jaar
is
de
verdamping
van
pannen
zorgvuldig
gecontroleerd.
Decennialang
werden
panverdampingsmetingen
niet
kritisch
geanalyseerd
op
langetermijntrends.
Maar
in
de
jaren
negentig
meldden
wetenschappers
dat
de
verdampingssnelheid
aan
het
afnemen
was.
Volgens
gegevens
werd
de
neerwaartse
trend
overal
ter
wereld
waargenomen,
behalve
op
een
paar
plaatsen
waar
deze
is
toegenomen.
Er
wordt
momenteel
getheoretiseerd
dat,
als
alle
andere
dingen
gelijk
zijn,
de
verdamping
proportioneel
zou
toenemen
als
het
wereldwijde
klimaat
opwarmt
en
als
gevolg
daarvan
de
hydrologische
cyclus
in
zijn
meest
algemene
zin
ongetwijfeld
zal
versnellen. |
| |
De
neerwaartse
trend
van
panverdamping
is
sindsdien
ook
in
verband
gebracht
met
een
fenomeen
dat
global
dimming
wordt
genoemd.
In
2005
Wild
et
al.
en
Pinker
et
al.
ontdekte
dat
de
trend
van
"dimmen"
sinds
ongeveer
1990
was
omgedraaid.
Andere
theorieën
suggereren
dat
metingen
geen
rekening
hebben
gehouden
met
de
lokale
omgeving.
Doordat
het
lokale
vochtgehalte
op
het
lokale
terrein
is
gestegen,
verdampt
er
minder
water
uit
de
pan.
Dit
leidt
tot
foutieve
metingen
en
moet
worden
gecompenseerd
in
de
data-analyse.
Modellen
die
rekening
houden
met
extra
lokaal
terreinvocht
komen
overeen
met
wereldwijde
schattingen.
|
|
Verdamping
van
een
meer
vs.
Pan
verdamping: |
Panverdamping
wordt
gebruikt
om
de
verdamping
uit
meren
te
schatten.
Er
is
een
verband
tussen
meerverdamping
en
panverdamping.
De
verdamping
uit
een
natuurlijk
water
is
meestal
langzamer
omdat
het
water
geen
metalen
zijkanten
heeft
die
heet
worden
met
de
zon,
en
hoewel
de
lichtpenetratie
in
een
pan
in
wezen
gelijkmatig
is,
zal
de
lichtpenetratie
in
natuurlijke
watermassa's
afnemen.
naarmate
de
diepte
toeneemt.
De
meeste
studieboeken
stellen
voor
om
de
panverdamping
met
0,75
te
vermenigvuldigen
om
dit
te
corrigeren.
|
|
|
|
Relatie
tot
de
hydrologische
cyclus: |
|
Globaal
dimmen
en
broeikaseffect
"Men
is
het
er
algemeen
over
eens
dat
de
verdamping
uit
pannen
in
veel
delen
van
de
aarde
de
afgelopen
halve
eeuw
aan
het
afnemen
is.
De
betekenis
van
deze
negatieve
trend
met
betrekking
tot
verdamping
op
aarde
is
echter
nog
steeds
enigszins
controversieel,
en
de
implicaties
ervan
voor
de
mondiale
hydrologische
cyclus
blijft
onduidelijk.
De
controverse
komt
voort
uit
de
alternatieve
opvattingen
dat
deze
verdampingsveranderingen
het
gevolg
waren,
hetzij
door
globale
stralingsverdamping,
hetzij
door
de
complementaire
relatie
tussen
pan-
en
terrestrische
verdamping.
In
feite
sluiten
deze
factoren
elkaar
niet
uit,
maar
werken
ze
met
elkaar
in
overeenstemming.
"
|
|
Bronnen:
Wikipedia-en,
Wikipedia-fr |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
