|
De historische tijdlijn van de meteorologie
|
|
|
|
|
| De ontwikkeling van de meteorologie heeft
een lange geschiedenis, hier onder volgen de
belangrijkste gebeurtenissen die zich tot
heden hebben plaats gevonden. Niet alleen de
historische
feiten binnen ons eigen land,
ook de feiten buiten Nederland zijn dikwijls
belangrijk geweest voor het ontstaan en de
vooruitgang van de meteorologie in Nederland
en België. |
|
|
|
|
 |
| |
|
Nederland is tijdens zeker twee
ijstijden gedeeltelijk met ijs
bedekt geweest. Dat heeft grote
gevolgen
gehad voor het landschap.
Vooral van de voorlaatste ijstijd
(het Saalien) is nog veel te terug
te vinden in
het relief van
Nederland. Het ijs van de
Scandinavische ijskap
lag
toen tot
aan de lijn Nijmegen-Amsterdam |
| |
Tijdens de laatste ijstijd kwam het
landijs niet verder dan Denemarken
en Noord Duitsland. Wel was
het klimaat in de stadialen erg
koud,
het grootste deel van de
laatste ijstijd groeiden er geen
bomen in Nederland. In de extreem
koude periode van 21000 tot 18000
jaar geleden
was er poolwoestijn
waarin
de wind vrij spel had. Kort
daarna volgde een nieuwe IJstijd die
100.000 jaar duurde. |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Meteorologie in India kan worden teruggevoerd tot ongeveer 3000 v.Chr., Met geschriften zoals de Upanishads , die discussies bevatten over de processen van wolkenvorming en regen en de seizoenscycli die worden veroorzaakt door de beweging van de aarde rond de zon. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het oude Egypte was een ideale
bakermat van beschaving. Het weer
was er warm en zonnig en de
Nijl
leverde voldoende water voor de
bevloeiing. Dit betekende echter dat
de Egyptische samenleving voor haar
welvaart vrijwel geheel van deze
rivier afhankelijk was.
De
Egyptenaren probeerden de
bewegingen van de sterren te
gebruiken als leidraad voor het
jaarlijkse stijgen en dalen van de
rivier en van de duur van de
periodieke overstromingen die hij
teweegbracht. Deze afhankelijkheid
van de
Nijl en de hemellichamen kwam
tot uitdrukking in twee machtige
goden: Ra (of Re) en Osiris.
De Egyptenaren geloofden dat de
zonnegod Ra de bewegingen van de
hemellichamen beheerste,
door iedere dag in zijn zonneboot
langs de hemel te reizen en 's
nachts naar de onderwereld terug te
keren. Osiris werd gezien als zowel
de heerser van de doden als de bron
van vruchtbaarheid voor de levenden.
Hij regelde het ontkiemen van
gewassen en de jaarlijkse
overstromingen van de Nijl. |
|
|
|
|
 |
|
|
De oppergod van Babylonië dat in het zuiden van Mesopotamië de grootste bloei bereikte, was Mardoek. Aanvankelijk was hij alleen degod van het onweer, maar later ook van de gehele atmosfeer. Een van oudste en goed bewaarde tabletten is het zogenaamde Venus-tablet
van Ammisaduqa, dat beschreven werd onder de heerschappij van koning Ammisaduqa van Babylon, ergens tussen 1646 en 1626 v.Chr.
Het tablet bevat de volgende tekst: "In maand 11, de 15e dag, verdween Venus in het Westen. Drie dagen lang bleef zij weg, en toen op de 18e dag werd zij weer zichtbaar in het Oosten. Bronnen zullen zich openen en Adad zal zijn regen brengen en Ea zijn vloedstromen.
Boodschappen van verzoening zal worden verzonden van koning tot koning...". |
|
|
|
|
|
|
|
| In
China zouden ten tijde van de Yin-dinastie
al metingen zijn verricht van neerslag en
wind. |
|
|
|
|
 |
|
|
Sommige volkeren, in het bijzonder de Babyloniërs, probeerden veranderingen op
korte termijn in het weer
te voorspellen.
Hun voorspellingen waren gebaseerd op
astronomische waarnemingen, op de uiterlijke
kenmerken van wolken en op optische
verschijnselen aan de hemel zoals Halo's.
Eén van de voorspellingen die zijn
vastgelegd in de bibliotheek van
kleitabletten van de Assyrische koning
Assurbinal luidt: 'Als de maan in een
donkere kring is, zal de maand regen brengen
of pakken zich wolken samen ...'Dit was het
begin van de volksweerkunde die de
grondslag
zou vormen voor de latere voorspellingen. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Thales kan zich kwalificeren als de eerste Griekse meteoroloog. Hij publiceert de weersvoorspellingen in Griekenland en werden formeel uitgegeven om mensen te helpen bij het plannen van hun seizoensgebonden teeltactiviteiten. De studie van weerpatronen wordt bekend als meteorologie. Deze term komt van het Griekse woord ‘meteoros’, wat ‘hoog in de lucht’ betekent. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste bekende regenregistraties werden bijgehouden door de oude Grieken, rond 500 BC. Mensen die in India woonden, begonnen regen te registreren in 400 v.Chr. De metingen waren gecorreleerd aan de verwachte groei. In de Arthashastra, die bijvoorbeeld in Magadha wordt gebruikt, werden precieze normen gesteld aan de graanproductie. Elk van de staatsmagazijnen was uitgerust met een regenmeter om land voor belastingdoeleinden te classificeren |
|
|
|
|
 |
|
|
Het
woord meteorologie is afkomstig uit het boek
Meteorologica geschreven door door
Aristoteles.
Aristoteles combineerde hierin waarnemingen
met speculaties over de oorzaken van
verschijnselen
aan het firmament. Het Griekse woord
meteoron refereert aan zaken
hoog in de
lucht, dat is, tussen
de aarde en de sterren. Logos betekent
studie.
Aristoteles oordeelde dat er vier
fundamentele functies zijn: warmte, koude,
droogte en vochtigheid en onder invloed van
die functies worden vier elementen gevormd:
lucht, vuur, aarde en water. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Omstreeks 300 voor Christus hadden Chinese
astronomen een kalender ontwikkeld waarin
het jaar
was onderverdeeld in 24 'feesten', die
gekoppeld waren aan het weer in elk van die
perioden.
Het oudste meteorologisch instrument is
waarschijnlijk de regenmeter |
|
|
|
|
 |
|
|
Het
werk van Aristoteles wordt voortgezet door
zijn leerling Theophrastus. In zijn boek
Over voortekenen van het weer geeft hij
ongeveer
80 verschillende voortekenen van
regen, 50 van stormen, 45 van winden en 24
van mooi weer.
Sommige waren opmerkelijk betrouwbaar, zoals
'Als het mist, is er weinig of geen regen'.
Andere voortekenen hadden echter geen enkele
wetenschappelijke basis. De pogingen die
Theophrastus in zijn andere werken om wolken
en weer in verband te brengen met de
richting
van de wind waren in het algemeen
juist en gestoeld op objectieve
waarnemingen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Archimedes bestudeert de concepten van drijfvermogen en het hydrostatische principe. Positief drijfvermogen is nodig voor de vorming van convectieve wolken ( cumulus , cumulus congestus en cumulonimbus ). |
|
|
|
|
 |
|
|
Prototype hygrometers werden bedacht en ontwikkeld tijdens de Shang-dynastie in het oude China om het weer te bestuderen.
De Chinezen gebruikten een stuk houtskool en een klomp aarde: het droge gewicht werd bepaald en vergeleken met het vochtige gewicht nadat het in de lucht was blootgesteld. De verschillen in gewicht zijn gebruikt om de luchtvochtigheid te meten.
Andere technieken werden toegepast met massa om de vochtigheid te meten, zoals wanneer de lucht droog was, zou de staaf houtskool
licht zijn, terwijl wanneer de lucht vochtig was, de staaf houtskool zwaar zou zijn. Door een klomp aarde en een stuk houtskool aan de twee uiteinden van een staf afzonderlijk te hangen en een vast hijskoord aan het middelpunt toe te voegen om de staf horizontaal in droge lucht te maken, werd een oude hygrometer gemaakt. |
|
|
|
|
 |
|
|
De vroegste windwijzer die we kennen, is in Griekenland gebouwd door de astronoom Andronicus en opgericht ter ere van de Griekse god Triton. Het heeft de vorm van een man met de staart van een vis en is tussen de 4 en 8 voet lang. Een windwijzer wijst in de richting van de minste weerstand, waarbij de voorkant minder weerstand heeft dan de achterkant, waardoor de richting van de wind wordt weergegeven.
De Toren der Winden, die nog steeds in Athene staat, dateert uit de eerste eeuw voor Christus. De toren is een achthoekig bouwwerk van
12 m. hoog en 3,2 m. lang aan iedere zijde.Hij staat op een basis van drie treden en heeft twee ingangen waarvoor kleine portieken stonden met ieder twee Korinthische zuilen. Het gebouw is gemaakt van Pentelisch marmer.Boven op ieder van de acht kanten is in reliëf de god van een wind afgebeeld, elk precies op de richting waaruit hij waait. |
|
|
|
|
|
|
|
| Verschillende auteurs hebben de uitvinding van de thermometer toegeschreven aan Hero of Alexandria. De thermometer was echter geen enkele uitvinding, maar een ontwikkeling. Held van Alexandrië (10-70 n.Chr.) Kende het principe dat bepaalde stoffen, met name lucht, uitzetten en samentrekken, en beschreef een demonstratie waarbij een gesloten buis die gedeeltelijk met lucht was gevuld, eindigde in een bak met water. [8] Door de uitzetting en inkrimping van de lucht is de positie van het water / lucht-grensvlak langs de buis verschoven. |
|
|
|
|
 |
|
|
Ook de
Romeinen werden sterk beïnvloed door
Aristoteles. De Romeinse schrijver Plinius
de Oudere stelde een Historia Naturalis
samen,
een monumentale encyclopedie van 37
boeken waarin de werken van ongeveer 2000
Romeinse en Griekse schrijvers waren
verenigd,
samen met waarnemingen en
bijgeloof uit Egypte en Babylonië. Boek 2
handelde over volgende onderwerpen:
Kosmologie, astronomie, meteorologie,
vulkanologie, geologie. |
|
|
|
|
 |
|
|
In zijn Lunheng (論 衡; Critical Essays) verdrijft de Chinese filosoof Wang Chong (27-97 n.Chr.) Uit de Han-dynastie de Chinese mythe van regen die uit de hemel komt, en stelt dat regen wordt verdampt van water op aarde naar de lucht en vormt wolken, bewerend dat wolken condenseren tot regen en ook dauw vormen, en zegt dat wanneer de kleding van mensen in hoge bergen wordt bevochtigd, dit komt door het door de lucht zwevende regenwater. Wang Chong ondersteunt zijn theorie echter door een soortgelijk commentaar van Gongyang Gao te citeren, diens commentaar op de lente- en herfstannalen , de Gongyang Zhuan , samengesteld in de 2e eeuw voor Christus, waaruit blijkt dat de Chinese opvatting dat regen verdampt en opstijgt om wolken te vormen. gaat veel verder terug dan Wang Chong. Wang Chong schreef:
Wat betreft het komen van regen uit de bergen, sommigen zijn van mening dat de wolken de regen met zich meedragen, zich verspreiden terwijl het neerslaat (en ze hebben gelijk). Wolken en regen zijn eigenlijk hetzelfde. Water dat naar boven verdampt, wordt wolken, die condenseren tot regen, of nog verder tot dauw. |
|
|
|
|
 |
|
|
Hero
van Alexandrië vond allerlei apparaten uit
die werkte op lucht-, stoom- of waterdruk.
Een van die apparaten was een stoommachine
genaamd aeolipile. Dit apparaat werkt door
in een luchtdichte kamer lucht op te waren
en dit te laten ronddraaien door de warme
lucht te
laten ontsnappen via buisjes(zie
plaatje hiernaast). De naam is afgeleid van
de Griekse god Aeolos.
Het is een vroeg
voorbeeld van de latere derde wet van
Newton: actie=reactie, dit is eigenlijk een
vroeg voorbeeld van een stoommachine en een
voorloper van de straalmotor en raket. |
|
|
|
|
|
|
|
| Rond 500 n.Chr. Publiceerde de Indiase astronoom, wiskundige en astroloog: Varāhamihira zijn werk Brihat-Samhita's, wat duidelijk aantoont dat er een diepe kennis van atmosferische processen bestond in de Indiase regio |
|
|
|
|
|
|
|
De dichter Kalidasa noemt in zijn epische Meghaduta de datum van het begin van de zuidwestelijke moesson boven centraal India en volgt
het pad van de moessonwolken. |
|
|
|
|
|
|
|
| St. Isidorus van Sevilla schrijft in zijn werk De Rerum Natura over astronomie, kosmologie en meteorologie. In het hoofdstuk gewijd aan Meteorologie bespreekt hij de donder , wolken, regenbogen en wind. |
|
|
|
|
 |
|
|
ln een verhandeling getiteld Risala fi l-Illa al-Failali l-Madd wa l-Fazr ( Verhandeling over de efficiënte oorzaak van de stroom en eb ), presenteert Al-Kindi een theorie over getijden die 'afhangt van de veranderingen die plaatsvinden in lichamen als gevolg van de stijging en
daling van de temperatuur. " Om zijn argument te staven, gaf hij een beschrijving van een wetenschappelijk experiment als volgt:
Men kan ook met de zintuigen waarnemen ... hoe als gevolg van extreme koude lucht in water verandert. Bij het uitleggen van de natuurlijke oorzaak van de wind , en het verschil in richting op basis van tijd en locatie, schreef hij: Als de zon in zijn noordelijke declinatie staat, zullen noordelijke plaatsen opwarmen en zal het naar het zuiden koud zijn. Dan zet de noordelijke lucht zich uit in zuidelijke richting vanwege de
hitte door het samentrekken van de zuidelijke lucht. Daarom zijn de meeste zomerwinden verdiensten en de meeste winterwinden niet. |
|
|
|
|
 |
|
|
Al-Dinawari, een Koerdische natuuronderzoeker, schrijft de Kitab al-Nabat ( Boek van planten ), waarin hij zich bezighoudt met de toepassing van meteorologie op de landbouw tijdens de islamitische landbouwrevolutie . Hij beschrijft het meteorologische karakter van de lucht,
de planeten en sterrenbeelden , de zon en de maan, de maanfasen die seizoenen en regen aangeven, de anwa ( hemellichamen van regen)
en atmosferische verschijnselen zoals wind, donder, bliksem, sneeuw, overstromingen. , valleien, rivieren, meren, bronnen en andere waterbronnen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Ibn Wahshiyya 's Nabatean Agriculture bespreekt de weersvoorspelling van atmosferische veranderingen en tekenen van de planetaire astrale veranderingen; tekenen van regen gebaseerd op observatie van de maanfasen , aard van donder en bliksem, richting van zonsopgang, gedrag van bepaalde planten en dieren, en weersvoorspellingen gebaseerd op de beweging van wind; pollenized lucht en wind; en vorming van winden en dampen |
|
|
|
|
 |
|
|
| Toen de Polynesische voorouders van Māori naar Nieuw-Zeeland reisden, zochten en gebruikten ze kennis over het weer. Ze zouden naar het zuiden zeilen om de westelijke wind op te vangen en naar het noorden om de zuidoostelijke passaatwinden op te vangen. Māori gebruikte traditioneel de patronen en kleuren van wolken om het weer te voorspellen. Ze observeerden wolkenformaties bij zonsondergang om te zien of en wanneer het de volgende dag zou regenen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Ibn al-Haytham (Alhazen) schrijft over de atmosferische breking van licht, de oorzaak van ochtend- en avondschemering .
Hij trachtte met behulp van hyperbool en geometrische optica basiswetten voor atmosferische refractie in kaart te brengen en te formuleren.
Hij geeft de eerste juiste definitie van de schemering , bespreekt atmosferische refractie , laat zien dat de schemering het gevolg is van atmosferische refractie en begint pas als de zon 19 graden onder de horizon staat , en gebruikt een complexe geometrische demonstratie
om de hoogte van de aardatmosfeer te meten. als 52.000 passuum (49 mijl), wat heel dicht bij de moderne meting van 80 mijl ligt |
|
|
|
|
 |
|
|
| Ibn al-Haytham publiceert zijn Risala fi l-Daw ' ( verhandeling over licht ) als aanvulling op zijn Book of Optics . Hij bespreekt de meteorologie van de regenboog , de dichtheid van de atmosfeer en verschillende hemelverschijnselen , waaronder de zonsverduistering , schemering en maanlicht. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Avicenna publiceert The Book of Healing , waarin deel 2, sectie 5, zijn essay over mineralogie en meteorologie in zes hoofdstukken bevat: vorming van bergen; de voordelen van bergen bij de vorming van wolken; bronnen van water; oorsprong van aardbevingen ; vorming van mineralen ; en de diversiteit van het aardse terrein . Hij beschrijft ook de structuur van een meteoor , en zijn theorie over de vorming van metalen combineerde de alchemistische zwavel-kwiktheorie van metalen (hoewel hij kritisch was over alchemie ) met de mineralogische theorieën van Aristoteles en Theophrastus . Zijn wetenschappelijke methodologie van veldobservatie was ook origineel in de aardwetenschappen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Abu 'Abd Allah Muhammad ibn Ma'udh, die in Al-Andalus woonde , schreef een werk over optica dat later in het Latijn werd vertaald als
Liber de crepisculis , dat ten onrechte aan Alhazen werd toegeschreven. Dit was een korte metten met een schatting van de hoek van depressie van de zon aan het begin van de ochtend schemering en aan het eind van de avond schemering, en een poging om te berekenen
op basis van deze en andere gegevens van de hoogte van de atmosferische vocht dat verantwoordelijk is voor de breking van de zonnestralen. Door zijn experimenten kreeg hij de nauwkeurige waarde van 18 °, wat dicht bij de moderne waarde komt. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Vroege speculatie en hypothese met betrekking tot wat nu bekend staat als meteorologie hadden een lange traditie in China vóór Shen Kuo. Shen schreef levendige beschrijvingen van tornado's - de eerste bekende beschrijving ervan in Oost-Azië. Hij gaf ook de redenering (eerder voorgesteld door Sun Sikong, 1015-1076) dat regenbogen werden gevormd door de schaduw van de zon in regen, die optrad wanneer de zon erop zou schijnen. Paul Dong schrijft dat Shen's uitleg van de regenboog als een fenomeen van atmosferische refractie "in wezen in overeenstemming is met moderne wetenschappelijke principes". Shen veronderstelde dat zonnestralen breken voordat ze het aardoppervlak bereiken, waardoor mensen op aarde die de zon observeren deze niet op zijn exacte positie bekijken, met andere woorden, de hoogte van de schijnbare zon is hoger dan de werkelijke hoogte van de zon. |
|
|
|
|
|
|
|
| Al-Khazini , een moslimwetenschapper van Byzantijnse Griekse afkomst, publiceert The Book of the Balance of Wisdom , de eerste studie over de hydrostatische balans . |
|
|
|
|
 |
|
|
De
Spaanse astronoom Johannes van Toledo
voorspelde dat in september van het komende
jaar alle planeten bij elkaar zouden staan,
hetgeen stormen, hongersnood en andere
rampen zou veroorzaken. Hoewel niets daarvan
waarheid werd, bleef de astrometeorologie
nog tot in de achttiende eeuw een bloeiende
activiteit. Almanakken waren in de
zeventiende en achttiende eeuw erg populair
in Europa en Noord-Amerika. Zij bevatten
vaak weersvoorspellingen en raadgevingen
voor boeren, en ook informatie over
astronomische gebeurtenissen
en religieuze
feestdagen. |
|
|
|
|
|
|
|
| St. Albert de Grote is de eerste die voorstelt dat elke druppel vallende regen de vorm had van een kleine bol, en dat deze vorm betekende dat de regenboog werd geproduceerd door licht in wisselwerking met elke regendruppel. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Roger Bacon was de eerste die de hoekgrootte van de regenboog berekende. Hij verklaarde dat de regenboogtop niet hoger dan 42 graden boven de horizon kan verschijnen |
|
|
|
|
|
|
|
| Theoderik van Freiburg en Kamāl al-Dīn al-F����risī geven de eerste nauwkeurige verklaringen van de primaire regenboog , tegelijkertijd maar onafhankelijk. Theoderic geeft ook de verklaring voor de secundaire regenboog. |
|
|
|
|
|
|
|
| William Merle, rector van Driby , begint met het opnemen van zijn weerdagboek , het oudste nog in druk. Het streven eindigde in 1344. |
|
|
|
|
 |
|
|
In de vroege dagen van de Joseon-dynastie was er een systeem om de regenval in een regio te meten en te rapporteren ten behoeve van de landbouw. De methode om regen in die tijd te meten was echter primitief, namelijk het meten van de diepte van regenwater in plassen.
In 1442 gaf de koning de Gwansanggam opnieuw opdracht om een gestandaardiseerd systeem te ontwerpen om de regenval te meten en te registreren. Hij beval ook zijn provinciale gouverneurs, aangesteld door de koning, om dezelfde Cheugugi te installeren op de binnenplaats van elk provinciaal kantoor, waar de gouverneurs de regen zouden meten en registreren.
Het was oorspronkelijk gemaakt van ijzer, maar er zijn later koperen en keramische exemplaren gebouwd. |
|
|
|
|
 |
|
|
De anemometer is weinig veranderd sinds zijn ontwikkeling in de 15e eeuw. Leon Battista Alberti zou rond 1450 de eerste mechanische anemometer hebben uitgevonden. In de daaropvolgende eeuwen ontwikkelden talloze anderen, waaronder Robert Hooke (1635–1703), hun eigen versies, waarvan sommige ten onrechte als de uitvinder werden beschouwd. In 1846 verbeterde John Thomas Romney Robinson het ontwerp door vier halfronde kommen en mechanische wielen te gebruiken. In 1926 ontwikkelde de Canadese meteoroloog John Patterson
een anemometer met drie kopjes, die in 1935 door Brevoort en Joiner werd verbeterd. In 1991 voegde Derek Weston de mogelijkheid toe
om de windrichting te meten. In 1994 ontwikkelde Andreas Pflitsch de sonische anemometer. |
|
|
|
|
 |
|
|
De dagboeken van Leonardo da Vinci
(1452-1519) bevatten ontelbare studies van
weersverschijnselen en ontwerpen voor
weerkundige instrumenten, zoals de
hygrometer.
Dit instrument meet het
vochtgehalte van de lucht op het moment dat
de meting wordt genomen.
Een huishoudelijke naam, die
al in Leonardo's dag bestaat, bestaat uit
twee schalen waar één schaal een
hygroscopische stof bevat(spons, katoenwol),
en in de andere schaal was. (Was absorbeert
geen water.)
Bij droge weersomstandigheden markeert de
weegschaal nul.
Aangezien het vocht in de lucht toeneemt en
het gewicht van de hygroscopische stof
daardoor stijgt, wijst de schaal naar de pan
waar de hygroscopische stof is. |
|
|
|
|
|
|
|
| Yuriy Drohobych publiceert Prognostic Estimation of the year 1483 in Rome , waar hij nadenkt over weersvoorspellingen en dat de klimatologische omstandigheden afhingen van de breedtegraad |
|
|
|
|
|
|
|
| Johannes Lichtenberger publiceert de eerste versie van zijn Prognosticatio die weersvoorspelling koppelt aan astrologie . Pas eeuwen later werd het paradigma uitgedaagd. |
|
|
|
|
|
|
|
| Tijdens zijn tweede reis ervaart Christopher Columbus een tropische cycloon in de Atlantische Oceaan, die leidt tot het eerste geschreven Europese verslag van een orkaan. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Tot
aan de 16e eeuw kregen windrichtingen
Latijnse namen: Septentrionalis (noord),
Orientalis (oost), Meridonalis (zuid) en
Occidentalis (west). De namen zijn nog onder
meer te vinden op het Sint Pietersplein in
Rome. Rond 1600 begon men de wind aan te
tekenen in scheepsjournalen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Leonhard Reynmann, astronoom van Neurenberg , publiceert ″ Wetterbüchlein Von warer erkanntnus des wetters ″, een verzameling weersverhalen . |
|
|
|
|
|
|
|
Dit
jaar staat bekend als het Grote Zonnejaar.
Grote delen van West- en Midden-Europa
kenden een half jaar lang een
mediterraan klimaat. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Pool Nicolaus
Copernicus wijdde zich aan het einde van
zijn leven als kanunnik aan de studie van de
antieke sterrenkundigen.
Zijn hoofdwerk, De revolutionibus orbium coelestium, Over de
omwentelingen van de hemelse sferen
verscheen in 1543, het jaar van zijn dood.
Terwijl alle geleerden tot dan toe de aarde
als het vaste middelpunt van het heelal
hadden gezien waar zon, maan, sterren en
planeten
omheen draaien, het zogenaamde
geocentrische model, stelde Copernicus dat
de zon het middelpunt van het heelal is.
De
aarde en planeten bewegen om de zon. Alleen
de maan draait om de aarde. Bovendien wordt
de afwisseling van dag en nacht niet
veroorzaakt door de omwenteling van de
hemel, maar van de aarde zelf. Dit wordt het
heliocentrische model genoemd, naar het
Griekse
woord helios, zon. |
|
|
|
|
|
|
|
| Gerardus Mercator ontdekt de magnetische polen op aarde. |
|
|
|
|
 |
|
|
Hoewel de Galileo-thermometer wel vernoemd is naar Galileo Galilei, heeft hij hem zelf niet uitgevonden. Galilei heeft echter wel het principe ontdekt, waarop deze thermometer gebaseerd is. Dit principe is het feit dat de dichtheid van een vloeistof verandert in verhouding tot de temperatuur. Op basis van dit principe bedacht Galilei de 'thermoscoop'.
Bij veranderende temperatuur verandert ook de dichtheid van de vloeistof, waardoor de glasbelletjes met hun eigen karakteristieke dichtheid omhoog of omlaag gestuwd worden. Dit is volgens de wet van Archimedes omdat voorwerpen met een lagere massadichtheid omhoog gaan zweven en die met een hogere zinken. |
|
|
|
|
|
|
|
| Johannes Kepler schrijft de eerste wetenschappelijke verhandeling over sneeuwkristallen: "Strena Seu de Nive Sexangula (Een nieuwjaarsgeschenk van zeshoekige sneeuw)". |
|
|
|
|
 |
|
|
Marco Antonio de Dominis publiceerde in 1611 in Venetië een wetenschappelijk werk getiteld:
Tractatus de radis visus et lucis in vitris, perspectivis et iride, waarin volgens Isaac Newton eerste wet was om de theorie van de regenboog
te ontwikkelen, door aandacht te vestigen op Het feit dat in elk regendruppel het licht twee refracties en een tussentijdse reflectie ondergaat. Zijn aanspraak op dat onderscheid wordt echter betwist voor Descartes. |
|
|
|
|
|
|
|
Als experiment worden in Nederland de eerste weerkundige waarnemingen gedaan door werktuigbouwkundige Cornelis Drebbel
en astronoom Beeckman. Beeckman hield een dagboek bij in Zierikzee die nooit werd teruggevonden. Jan Baptista van Helmont gebruikt
voor het eerst het woord "gas". |
|
|
|
|
|
|
|
| John Ray ontwerpt een waterthermometer. |
|
|
|
|
 |
|
|
In 1643 deed Torricelli als eerste de bekende kwikbuisproef, al had zijn opstelling nog geen schaalverdeling en was het dan ook niet echt
een barometer. Het besef van de weersvoorspellende waarde ervan kwam pas na zijn dood. Torricelli vulde een dunne buis van een meter lengte in zijn geheel met kwik en zette de buis op zijn kop in een bakje met kwik. Het kwik zakte voor een deel uit de buis, maar een kolom van circa 76 cm bleef in de buis staan. De hoogte van deze kwikkolom varieerde een beetje met de weersomstandigheden.
Als de kolom wat zakte kwam er meestal regen en storm. Bij stralend rustig weer stond de kolom hoog. Torricelli trok hieruit de
gevolgtrekking dat de druk die het gewicht van het kwik in de kolom op het kwik in het bakje uitoefende gelijk moest zijn aan de druk die
de luchtkolom van de atmosfeer er op uitoefende |
|
|
|
|
 |
|
|
Pascal toonde proefondervindelijk aan dat de luchtdruk op verschillende hoogten verschilt (door de hoogte van kwik in een buis op
verschillende hoogten te meten). Hoe lager de meting werd uitgevoerd, hoe hoger het kwik in de buis steeg, dus hoe hoger ook de luchtdruk moest zijn op dat niveau en omgekeerd. Daarmee werd tevens vastgesteld dat de atmosfeer eindig is: de luchtdruk is het grootst net boven
de grond (zeeniveau); deze moet gelijk zijn aan het gewicht van de totale luchtkolom boven een oppervlakte-eenheid. |
|
|
|
|
 |
|
|
| De natuurfilisoof Johannes Baptista Van Helmont (1579-1644) draagt bij tot het wetenschappelijk begrip “experimentele methodologie”, wat proefondervindelijk onderzoek inhoudt. Hij is de eerste die het woord “gas” – meer bepaald “gasmaeckinge” – gebruikt. Het woord is een afleiding van het Griekse woord "chaos". Hij voert ook experimenten uit met een "thermoscoop"; dit is een voorloper van de thermometer. In 1648 wordt zijn werk "Ortus medicinae" postuum gepubliceerd in Amsterdam. |
|
|
|
|
 |
|
|
| In 1654 richtte Ferdinando II de Medici het eerste meetnet voor weerkundige waarnemingen op. Waarnemingsstations over heel Europa dat bestond uit meteorologische stations in Florence , Cutigliano , Vallombrosa , Bologna , Parma , Milaan , Innsbruck , Osnabrück , Parijs en Warschau. Deze werden uitgerust met gestandardiseerde weerkundige instrumenten voor het meten van onder andere luchtdruk, windrichting, temperatuur, vochtigheid. De verzamelde gegevens werden op regelmatige tijdstippen centraal naar de Accademia del Cimento in Florence gestuurd . Het meetnet hield op te bestaan nadat de academie in 1667 werd gesloten. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Maagdenburger
halve bollen zijn twee losse halve bollen
van sterk materiaal die tegen elkaar aan worden gehouden, waarna de ruimte binnen de
zo ontstane bol vacuüm wordt gezogen. Door
de luchtdruk op het buitenoppervlak blijven
de halve bollen tegen elkaar aangedrukt.
Deze proef werd door Otto von Guericke, de
toenmalige burgemeester van het Duitse
Maagdenburg, in 1654 voor het eerst
uitgevoerd.
Zestien paarden waren niet in
staat de twee bolhelften met een diameter
van circa
50 cm van elkaar te scheiden. De kracht die
overwonnen had moeten worden, bedroeg dan
ook ruim
20.000 N, wat gelijk is aan het gewicht van
een massa van 2 ton. Von Guericke
demonstreerde zodoende de grootte van de
luchtdruk op grondniveau, die het gevolg is
van het gewicht van de aardatmosfeer.
Von Guericke heeft zich ontwikkeld tot de
grondlegger van de vacuümtechniek. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste gesloten thermometer wordt
vervaardigd door Boyle. Als vulvloeistof
wordt ethylalcohol
(het gewone alcohol uit dranken) gebruikt. |
|
|
|
|
|
|
|
| Bouillon vervaardigt in dit jaar de eerste
kwikthermometer. Bij dit type was net zoals
bij het type van Galillei (1592) het
capillair
aan de bovenzijde open.. |
|
|
|
|
|
|
|
| Sir Christopher Wren vond de mechanische, zelflozende regenmeter uit met een kiepbak .. |
|
|
|
|
|
|
|
Robert Boyle bedenkt de naam barometer. In
1662 ontwerpt hij zijn beroemde gaswet,
de
wet voor ideale gassen: de relatie
tussen
druk en volume. |
|
|
|
|
 |
|
|
Isaac Newton ontwikkelt zijn theorie over
het lichtspectrum. In 1665 plaatste hij voor
het eerst een glazen prisma in de
lichtbundel en zag
hij vervolgens de kleuren
rood, oranje, geel, groen, blauw,
indigo en violet op zijn muur verschijnen.
Newton noemde de kleurenband op zijn muur
spectrum,
een woord uit het Latijn dat ‘(geestes)verschijning’
betekent. Ook toonde hij aan dat met een
tweede prisma de kleuren
van de regenboog
weer tot wit licht samengevoegd kunnen
worden. |
|
|
|
|
|
|
|
| Robert Hooke bouwt een ander type anemometer , een anemometer met drukplaat . |
|
|
|
|
 |
|
|
De Vlaamse Jezuïet Ferdinand Verbiest
(1623-1688) bouwt een thermoscoop in Beijing
en hij schenkt deze voorloper van de
thermometer
aan keizer K’ang-si. Verbiest’s
werk “Astronomia Europea” wordt
in 1687 in het Duitse Dillingen uitgegeven.
In het hoofdstuk over
meteorologie worden Verbiest’s tekeningen van de door hem
gebouwde hygroscoop en thermoscoop
gepubliceerd. |
|
|
|
|
 |
|
|
Edmund Halley ontdekt en beschrijft voor het
eerst de relatie tussen de luchtdruk en
hoogte boven zeeniveau. Ook ziet hij als
eerste de verbanden tussen passaatwinden en
moessons (het algehele windpatroon). Op de
eerste meteorologische kaart staat een
overzicht van de richtingen van de
passaatwinden en moessons. Hij schrijft de
circulatie van heersende winden toe aan de
opwarming door de zon en de draaiing van de
aarde, waardoor ze er algemene oostelijke
wind staat. Als de zon ondergaat, draait de
lucht van richting om een evenwicht te
bereiken. Hij beweert dat de effecten van
continenten (en andere landmassa's) en
breedtegraden bemoeilijken maar de
basisprincipes niet in gevaar brengt. Op de
kaart tonen rijen korte lijnen de gang van
de wind; De scherpe uiteinden van die lijnen
wijzen op windbronnen.
Waar winden heen en
weer gaan, met name in het moessonachtige
gebied van de Indische Oceaan, zijn de
lijnen dikker dan elders en
wijzen beide
manieren aan. |
|
|
|
|
|
|
|
| De Leidse filosoof Wolfert Senguerd begint
met het dagelijks noteren van de standen van
verschillende barometers en thermometers. |
|
|
|
|
|
|
|
| De Luikenaar Laurent Gobart (1658-1750)
publiceert zijn "Tractatus philosophicus de
barométro" in 1703 te Amsterdam. |
|
|
|
|
 |
|
|
Op 19 december 1705 begon Cruquius enkele
keren per dag met aflezingen van
temperatuur, luchtdruk, vocht en neerslag.
Hij maakte
gebruik van primitieve
instrumenten, zoals een opvangbak
voor de regen en een luchtthermometer. Dit
instrument bestond uit een afgesloten
U-vormige buis, waarvan een uiteinde
uitmondde in een met lucht gevulde bol. Bij
verwarming zette de lucht uit en werd de
vloeistof in de buis omlaag gedrukt. Cruquius bedacht een eigen schaalverdeling,
omdat er nog geen universele
thermometerschaal bestond. Vanaf 1727
vermeldde hij de temperatuur in graden
Fahrenheit.Hij onderhield nauwe contacten
met een Engelse meteorologische organisatie,
die voorschreef hoe de metingen moesten
worden gedaan. Zodoende is bekend hoe
Cruquius heeft gemeten en kon het KNMI zijn
temperatuurreeks van 1706 tot 1734
reconstrueren. . |
|
|
|
|
|
|
|
Voor zover we weten (KMI), wordt de eerste
meteorologische waarneming met een
instrument in België genoteerd tijdens de
zeer
koude winter van 1708-1709:
"De koude startte gevoeld te worden de dag
voor Driekoningen ... De Maas vroor dicht
tot een diepte van 5 (Parijse) voet (of 1,62
m).
De Réaumur thermometer toonde 15 en een
kwart graad (dit is -19°C)."
Het is niet helemaal duidelijk of dit wel
een echte waarneming was of eerder een
schatting die later gedaan werd ter
vergelijking met andere koude winters uit de
18de eeuw. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Daniel Fahrenheit wordt gecrediteerd voor de uitvinding van de eerste betrouwbare thermometer, gemaakt van glas en kwik. Hij wordt ook gecrediteerd voor de productie van de eerste reproduceerbare thermometers in 1709, waarbij verschillende thermometers konden worden geproduceerd met dezelfde temperatuur in dezelfde situatie. |
|
|
|
|
|
|
|
Tijdens zijn reis met het schip de "Sint
Pieter" van de Oostendse Compagnie, onderweg
naar de kust van Coromandel,
Goa en Soerat
in Indië, meet de Gentse scheepsalmoezenier,
Michael De Febure, geregeld de temperatuur
op zee.Deze unieke metingen worden spijtig genoeg
niet met een gedefinieerde schaal
uitgevoerd. |
|
|
|
|
 |
|
|
Fahrenheit temperatuurschaal is bedacht door
Gabriel Fahrenheit. Zijn schaal gebaseerd op
drie referentiepunten. (0° F) Het nulpunt
werd verkregen door de thermometer in een
mengsel van ijs,
water en ammoniumchloride en keukenzout te
plaatsen. (32 °F) vond hij door de
thermometer in zuiver water te plaatsen
waarop ijsvorming plaatsvond (het vriespunt
van water). (96 °F) werd bepaald door
de lichaamstemperatuur van een gezond
persoon, gemeten in de mond of onder de
oksel.Het verschil tussen het smeltpunt van
ijs (32 °F)
en de lichaamstemperatuur (96
°F) bedroeg 64 graden, wat hem toeliet zijn
schaal op zijn instrumenten aan te brengen
door het
interval 6 keer in tweeën te delen.
Water kookt op 212 °F. Fahrenheit ontdekt
onderkoeld water, de vloeibare vorm van
water bij een temperatuur beneden het
vriespunt, het verschijnsel dat op het
aardoppervlak ook ijzel veroorzaakt. |
|
|
|
|
 |
|
|
Een Hadleycel (genoemd naar George Hadley,
die de cellen voor het eerst beschreef) is
een atmosferische circulatiecel in de
tropen,
die vanaf de thermische evenaar tot
30 graden naar het noorden of zuiden loopt.
De windrichting aan het oppervlak (de
passaat) is naar de evenaar toe
gericht. Aan de evenaar stijgt warme, natte
lucht op tot de tropopauze waar het richting
de polen
begint te stromen.
Rond de 30e breedtegraad
daalt de afgekoelde lucht weer, waardoor
hier meestal een hogedrukgebied ligt. De
lucht zal daarna weer in de
vorm van een
passaat naar de evenaar stromen, waarmee de
cirkel compleet is. In schematische
tekeningen zijn er twee Hadleycellen,
één vanaf de evenaar naar het noorden en één
vanaf de evenaar naar het zuiden. |
|
|
|
|
|
|
|
De Luikse arts Jean Motte (1719-1791) – men
noemde hem ook Fallize of Falisse -, staat
bekend als de allereerste persoon in België
die meteorologische waarnemingen doet. Van
al de meteorologische waarnemingen die hij
in de periode van 1736 tot 1783 uitvoert,
zijn er slechts enkele extreme waarden voor
de temperatuur en de atmosferische druk,
bewaard gebleven. |
|
|
|
|
 |
|
|
Celsius is een temperatuurschaal vernoemd
naar de Zweedse astronoom Anders Celsius
(1701-1744), die deze schaal voor het eerst
voorstelde in 1742. De Celsiusschaal is
gedefinieerd met de volgende twee ijkpunten
bij een luchtdruk van 1 bar.:
De temperatuur waarbij water bevriest is
gedefinieerd als 0°C (0 graden Celsius).
De temperatuur waarbij water kookt s
gedefinieerd als 100°C.
Het bereik hiertussen wordt verdeeld in 100
gelijke delen.
Oorspronkelijk had Celsius voor ogen dat het
vriespunt van water bij 100° zou liggen
en het kookpunt bij 0°. |
|
|
|
|
|
|
|
| De schaal ontwikkeld door Celsius in 1742 is omgekeerd in 1744 toen Carl Linnaeus suggereert dat het beter is om bevriezing bij 0 ° C en koken bij 100 ° C aan te geven. Deze schaal is nu de standaardschaal voor dagelijkse temperatuurregistratie over de hele wereld. |
|
|
|
|
 |
|
|
Benjamin Franklin (1706-1790), is vooral
bekend door de experimenten waarmee hij liet
zien dat bliksem een elektrische ontlading
is.
In 1752 liet hij tijdens een onweer aan
een metalen draad een vlieger op. Onderaan
de draad bevond zich een sleutel, die onder
stroom
kwam te staan toen de bliksem op de
vlieger sloeg. Het was een wonder dat
Franklin het experiment overleefde. Enkele
jaren eerder had Franklin bedacht dat een
lange, dunne, metalen staaf die op een dak
stond en was verbonden met een draad die
buiten het gebouw in grond verdween, de
elektriciteit van de bliksem
veilig naar de aarde zou kunnen leiden. Deze
uitvinding, die in 1753 werd gepresenteerd
en bliksemafleider werd genoemd, werd al
snel een standaardvoorziening op gebouwen in
de Verenigde Staten en Europa. |
|
|
|
|
|
|
|
| William Cullen ontdekt dat door verdamping
lucht afkoelt. |
|
|
|
|
|
|
|
| Joseph Black ontdekt dat ijs warmte absorbeert zonder de temperatuur te veranderen tijdens het smelten |
|
|
|
|
|
|
|
| Het is Jean-Baptiste Chevalier (1722-1801),
een Portugese astronoom, die meestal
beschouwd wordt als de eerste persoon die in
België meteorologische waarnemingen
verrichtte. Hij kon zich in het paleis van
de Hertog van Arenberg (het huidige Egmont
Paleis) vestigen. Waarschijnlijk deed hij
zijn meteorologische waarnemingen in de tuin
van het paleis. De jaarlijkse extremen van
deze metingen worden gepubliceerd in het
Deel I van de “Mémoires” van de Brusselse
Académie. |
|
|
|
|
|
|
|
De landbouw-meteoroloog of agro-meteoroloog
en boomkenner (dendroloog) Eugène d’Olmen,
baron de Poederlé (1742-1813) begint in 1766
met weerkundige waarnemingen in Brussel en
in Saintes. Hij publiceert deze waarnemingen
regelmatig in verschillende tijdschriften en
kranten. De Koninklijke Bibliotheek "Albertina"
is in het bezit van een handschrift dat aan
Baron de Poederlé toegeschreven wordt.
Het
bevat de dagelijkse meteorologische
waarnemingen van januari 1785 tot en met
december 1787. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Een arts uit Verviers,
Guillaume-Lambert Godart (1717-1794), begint
op 1 januari 1767 met een reeks van
dagelijkse meteorologische waarnemingen.
Deze lange reekseindigt slechts kort voor
zijn dood in februari 1794. Hij neemt ’s
morgens de temperatuur, luchtdruk,
windrichting en weertype waar. Dit is de
enige gekende langdurige waarnemingsreeks
van dagelijkse klimatologische gegevens,
vóór Quetelet’s waarnemingsreeks in de 19de
eeuw. De reeks wordt gebruikt bij het
samenstellen van de "Central Belgian
Temperatuur (CBT)" tijdreeks. |
|
|
|
|
|
|
|
Black's student Daniel Rutherford ontdekt stikstof , dat hij geflogisticeerde lucht noemt , en samen verklaren ze de resultaten in termen van
de phlogistontheorie |
|
|
|
|
|
|
|
| Louis Cotte krijgt de leiding over een "medisch-meteorologisch" netwerk van Franse dierenartsen en landdokters om de relatie tussen pest en weer te onderzoeken. Het project duurde tot 1794. |
|
|
|
|
|
|
|
| Antoine Lavoisier ontdekt zuurstof en ontwikkelt een verklaring voor verbranding. |
|
|
|
|
|
|
|
| Charles Theodor chartert het eerste internationale netwerk van meteorologische waarnemers dat bekend staat als "Societas Meteorologica Palatina". Het project stort in 1795 in. |
|
|
|
|
|
|
|
| James Six vindt de thermometer van de Six uit , een thermometer die minimum- en maximumtemperaturen registreert. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste hoogtewaarneming was op een
bergstation. |
|
|
|
|
 |
|
|
Horace de Saussure maakte de lijst van
belangrijke meteorologische instrumenten
volledig met de uitvinding van de
hygrometer,
die de luchtvochtigheid meet.
Hij stelde vast dat een menselijk haar dat
gekookt was in soda de vochtigheid goed
aangaf.
Zorgvuldig bewerkt haar wordt nog
steeds gebruikt in hygrometers. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Palatijnse Elector, of keurvorst van de
Palts, Karl Theodor sticht te Mannheim de “Societas meteorologica palatina”.
Het doel van deze vereniging is om dagelijks
overal ter wereld, op exact hetzelfde
ogenblik, meteorologische waarnemingen uit
te voeren
met dezelfde instrumenten die door
de organisatie zelf gebouwd werden. De
leiding van het project komt in handen van
Johann Jacob Hemmer (1733-1790). De
resultaten van de waarnemingen worden
gepubliceerd in de twaalfdelige reeks van de
“Ephemerides Societatis meteorologicae
palatinae, Manheimi, 1783-1795”.
Op 19 februari 1781 stelt de Palatijnse
meteorologische Maatschappij voor om samen
te werken met de Brusselse Academie.Deze
laatste ontvangt de nodige instrumenten pas
tijdens de zomer van 1782. Het project stopt
definitief in 1795 wanneer de
Franse
revolutionaire troepen Mannheim belegeren en
het kasteel van de Elector verwoesten. |
|
|
|
|
|
|
|
Het verband tussen temperatuur en hoogte
wordt ontdekt. Als men hoger in de bergen
komt dan daalt de temperatuur
met 6°C per 1000 meter |
|
|
|
|
|
|
|
| De Brusselse Academie stopt haar
activiteiten ten gevolge van de woelige
politieke toestanden in onze gewesten:de Franse revolutie in 1789, de Brabantse
Omwenteling in 1789 en 1790, de Eerste
Oostenrijkse Restauratie in 1790, de Eerste
Franse inval in 1792, de Tweede Oostenrijkse
Restauratie in 1793 en de Tweede Franse
inval in 1794.Pas in 1816, onder Koning Willem I der
Nederlanden, worden de bezigheden hernomen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Tegen het einde van de 18e eeuw ontwierp de
Engelsman Alexander Dalrymple, hydrograaf
bij de Engelse ‘East India Company’,
een
windkrachtschaal met 13 schaaldelen(0–12)
voor maritiem gebruik in navolging van een
molenschaal,
ontworpen door de Engelse
ingenieur John Smeaton. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Commissie van gewichten en metingen,
opgericht door “l’Assemblé Français”,
besliste in 1794 dat de thermometrische
graad 1/100
zou zijn van de afstand tussen
het ijspunt en stomend water (waarbij het
woord centigraad ontstond). In October 1948
kende de
“IX Conference of Weights and
Measures” de Celsiusgraad toe aan deze
eenheid. De thermometer van Celsius zou
slechts weinig gebruikt
zijn als de Franse
Revolutie de wereld het metrieke systeem
niet zou gegeven hebben en indien de
Commissie van de Gewichten, door de
Conventie in het leven geroepen, in 1794
niet zou beslist hebben dat de ‘thermische
graad het honderdste deel van de afstand
tussen ijs en kokend water’ moest zijn. |
|
|
|
|
 |
|
|
Herschel is de ontdekker 1800 van het
infrarood. Hij deed dat door met een
thermometer de temperatuur te meten van het
spectrum van licht dat door een prisma viel.
Hij stelde vast, dat de temperatuur in het
rode deel van het spectrum hoger lag dan in
het blauwe deel.
In het deel van het
spectrum dat voorbij het rood lag mat hij
nog een hogere temperatuur en hij
concludeerde dat in dit deel van het
spectrum er licht bestond dat niet voor het
menselijk oog waarneembaar is.De infrarood ruimtetelescoop Herschel, die
ESA op 14 mei 2009 lanceerde, is naar
William en
Caroline Herschel genaamd. Ook de William
Herschel-telescoop die zich op het
Canarische eiland
La Palma bevindt verwijst naar hem |
|
|
|
|
 |
|
|
De Voltaic-stapel was de eerste moderne elektrische batterij, uitgevonden door Alessandro Volta .Omdat Volta geloofde dat de elektromotorische kracht optrad bij het contact tussen de twee metalen, hadden de palen van Volta een ander ontwerp dan het moderne ontwerp dat op deze pagina wordt geïllustreerd. Zijn palen hadden een extra schijf van koper aan de bovenkant, in contact met het zink,
en een extra schijf van zink aan de onderkant, in contact met het koper. Een aantal droge hoogspanningspalen werd uitgevonden tussen het begin van de 19e eeuw en de jaren 1830 in een poging de bron van elektriciteit van de natte voltaïsche paal te bepalen, en specifiek om
Volta's hypothese van contactspanning te ondersteunen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Ultraviolet (afgekort uv, ook wel
ultraviolette straling, black light of
uv-licht genoemd) is elektromagnetische
straling net buiten het deel van
het
spectrum dat met het menselijk oog
waarneembaar is. De golflengte van
ultraviolette straling ligt tussen 10 en 400
nanometer,
dus 'voorbij het violet', wat ook
de letterlijke betekenis is van
'ultraviolet'.
Doordat ultraviolet licht een
kortere golflengte heeft dan zichtbaar
licht, is het energierijker; het kan zelfs
het ionisatiepotentiaal van
organische
moleculen bereiken en daarmee chemische
reacties in gang zetten. Ultraviolette
straling is in 1801 door Johann Wilhelm
Ritter ontdekt toen hij met zilverchloride
werkte. Ultraviolette straling laat
zilverchloride snel van kleur veranderen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het was de Brit Luke Howard die aan de wieg
stond van het eerste internationale classificeringssysteem. Hij publiceerde dit
systeem
in 1802. Hij werd geïnspireerd door Carolus Linnaeus’ classificatie van het
dierenrijk. Howard gaf alle soorten wolken
Latijnse namen.
Een combinatie van twee Latijnse namen gaven
aan van welke klasse Zijn classificatie
kende drie soorten wolken: krullende wolken
(Cirrus), opgehoopte wolken (Cumulus) en
verspreide wolken (Stratus). Een combinatie
van deze eigenschappen kon dan weer nieuwe
wolkensoorten vormen.
Zo bestond de Cirro-Cumulus uit losse en
dunne wolkjes die zich zichtbaar bij elkaar
bevinden.
Zie Wolkenatlas |
|
|
|
|
 |
|
|
Een belangrijke doorbraak in de hygrometrie
werd in 1802 gedaan door de Britse
onderzoeker
John Dalton. Hij toonde aan dat de
hoeveelheid waterdamp die nodig was om lucht
te verzadigen
sterk afhing van de temperatuur. Dit leidde
tot de begrippen dampdruk, verzadigingsdruk
en relatieve vochtigheid. John Dalton toonde
aan dat de hoeveelheid waterdamp die nodig
was om lucht te verzadigen
sterk afhing van
de temperatuur. Dit leidde tot de begrippen
dampdruk, verzadigingsdruk
en relatieve vochtigheid. |
|
|
|
|
 |
|
|
Beaufort was marinecommandant van het fregat Woolwich van de Royal Navy. Hij maakte een
indeling in 13 windsterkten, aan de hand
van
de zeilvoering van een fregat. Zijn schaal
was gebaseerd op de kracht die de wind per
oppervlakte-eenheid uitoefende, niet op de
snelheid: hij keek naar het gedrag van zijn
schip, niet naar de wind zelf. In 1838
stelde de Royal Navy de schaal van Beaufort
verplicht voor de windkrachtaanduiding in
het scheepsjournaal.
De omschrijvingen van
Beaufort varieerden van Geen vertier (0 Bft)
tot Zeilen waaien uit de lijken (12 Bft).
Daartussen lagen uitdrukkingen als
Bovenbramzeilkoelte (5 Bft), Dubbelgereefde
marszeilkoelte (7 Bft), Dichtgereefd
grootmarszeil en gereefde fok (10 Bft). |
|
|
|
|
|
|
|
| Beaufort rondt zijn windschaal af.
Schaalnummers 1 en 2 voegt hij samen zodat
een 12 delige schaal ontstaat.
In dit jaar besluit hij ook om een
beschrijving van de zeilvoering van een
oorlogsfregat zeilend onder verschillende
windomstandigheden toe te voegen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Heinrich Wilhelm Brandes was een Duits
hoogleraar natuurkunde aan de Universiteit
van Breslau en is bekend als de uitvinder
van de eerste weerkaarten. Hij ontwikkelde
tussen 1816 en 1820 het concept voor een
reeks zogenaamde synoptische weerkaarten die
hij baseerde op waarnemingen verricht door
het meetnet van het Mannheim Genootschap.
Hij schreef over het verband tussen
luchtdruk verdeling en wind
en zag kans aan
de hand van kaarten vast te stellen dat
stormen steeds in de buurt van
lagedrukgebieden optraden.
De kaarten
van Brandes lieten hoge- en lagedrukgebieden
boven Europa zien, maar waren echter niet
geschikt voor de weersverwachting.
De
kaarten konden echter de tot dan toe
bestaande hypothese van ronddraaiende winden
en convergentie in het centrum van een
lagedrukgebied bevestigen. |
|
|
|
|
|
|
|
Sinds dit jaar houdt het astronomisch
observatorium in Brussel zich al eerste
bezig met meteorologie in Europa
(vermoedelijk
ook in de wereld). België hoorde toen nog
bij Nederland. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Koninklijke Sterrenwacht van België wordt
opgericht te Brussel door een Koninklijk
Besluit van Willem I, de koning der
Nederlanden (verhuist in 1890 naar Ukkel).
De bouwwerken voor de Sterrenwacht vangen
aan in 1827. Het duurde nog geruime
tijd vooraleer de Sterrenwacht met
sterrenkundige instrumenten werd uitgerust.
Zo komt het dat men zich eerst ging
bezighouden met meteorologie,
een wetenschap
die toen nog op het programma van de meeste
sterrenwachten stond. |
|
|
|
|
 |
|
|
William Redfield ontdekt na de passage van
een orkaan in New England dat de bomen in
een verschillende richting zijn gevallen
en
suggereert dat de wind rond een
lagedrukgebied tegen de wijzers van de klok
in waait. |
|
|
|
|
|
|
|
Door de Engelsman Samuel Morse werd de
telegraaf uitgevonden. Deze werd al snel
toegepast voor het onderling uitwisselen
van weergegevens, zodat men "stormen zag
aankomen". In die tijd begon men de
weergegevens in kaart te brengen. |
|
|
|
|
|
|
|
Begin van de waarnemingen van de
luchtelektriciteit. België was een van de
eerste landen waar men zich officieel met
meteorologie
bezighield. Quetelet was vrij
vlug tot de bevinding gekomen dat de
meteorologische en geofysische waarnemingen
slechts zin hebben als zij gelijktijdig
worden uitgevoerd op internationale schaal.
Hij was dan ook een pionier op het gebied
van
de nauwe samenwerking tussen de
verschillende nationale meteorologische
diensten. |
|
|
|
|
 |
|
|
Gustave-Gaspard Coriolis beschreef de
traagheidseffecten die worden waargenomen
vanuit een roterend assenstelsel, en
onderscheid zich
in de middelpuntvliedende
kracht, en de later naar hemzelf is
vernoemd: de corioliskracht. Deze kracht
wordt veroorzaakt door de draaiing
van de
aarde. Door de corioliskracht krijgt de
stroming een afbuiging, afhankelijk van de
plaats op aarde en van de windsnelheid: op
het noordelijk halfrond is er een afbuiging
naar rechts (kijkend met de wind mee),
die groter is naarmate de plaats waar men
zich bevindt verder van de evenaar
verwijderd is.
Verder geldt dat naarmate de windsnelheid
hoger is, de lucht sterker afbuigt. In
eerste, overigens zeer goede, benadering
stelt zich een evenwicht in tussen de
luchtdrukgradiëntkracht, die naar het
lagedrukcentrum is gericht, en de
corioliskracht, die precies de
tegenovergestelde kant op wijst. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 28 december wordt de windschaal van
Beaufort officieel in Engeland ingevoerd bij
de
Engelse marine. |
|
|
|
|
 |
|
|
Elias Loomis wordt de eerste persoon waarvan bekend is dat hij probeert een theorie over frontale zones te bedenken. Het idee van fronten slaat pas aan als het wordt uitgebreid door de Noren in de jaren na de Eerste Wereldoorlog. - De Duitse meteoroloog Ludwig Kaemtz voegt stratocumulus toe aan Howard's canon als een grotendeels vrijstaand geslacht met een lage etage met beperkte convectie . Het wordt gedefinieerd als het hebben van cumulatieve en stratiforme kenmerken die zijn geïntegreerd in een enkele laag (in tegenstelling tot cumulostratus, dat wordt beschouwd als samengesteld van aard en kan worden gestructureerd in meer dan één laag). Dit leidt uiteindelijk
tot de formele erkenning van een stratocumuliforme fysieke categorie die opgerolde en golvende wolken omvat die afzonderlijk zijn geclassificeerd van de meer vrij convectieve opeengestapelde cumuliforme wolken. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het effect werd genoemd naar de Oostenrijkse
natuurkundige Christian Doppler, die in 1842
dit verschijnsel voor zowel licht- als
geluidsgolven beschreef. In 1845 werd het
experimenteel getoetst
door de Nederlandse meteoroloog Christophorus Buys Ballot.
Hij deed dat door
een groep hoornisten bij Utrecht in een open
spoorwagon met hoge snelheid langs een groep
waarnemers te laten rijden. Tegenwoordig is
een proefopstelling niet meer nodig om het
dopplereffect bij geluid te constateren.
Wie auto’s snel voorbij hoort rijden,
merkt
dat de toonhoogte van het geluid van de
auto's daalt op het moment dat ze
voorbijrijden. Met de sirene van een
politie- of brandweerauto is het effect nog
duidelijker, doordat die sirene een vaste
toonhoogte heeft. |
|
|
|
|
 |
|
|
Eeuwenlang keken de vletterlieden en de
vissers naar de lucht om het weer te
voorspellen. Het was een beproefde methode
voordat zij naar zee gingen. Door de
oprichting van het weerkundig observatorium
Den Helder in augustus 1843 op de dijk zou
daar verandering in komen.
Het bestond uit
wat gebouwtjes en een toren die bekend
werden als waarnemingsstation de Windwijzer.
In 1860 werd er een rijkstelegraaf
geïnstalleerd voor het onderling overseinen
van de waarnemingen naar het KNMI de Bilt en
de overige stations. Nu konden de inwoners
op borden in de Ouwe Helder en langs de
haven lezen wat voor weer het in Nederland
was. In 1863 werd het systeem uitgebreid met
een stormwaarschuwingssysteem. Sinds dat
jaar hingen in alle havenplaatsen en
vissersdorpen stormseinen als kegels, ballen
en een rode lantaarn als er storm werd
verwacht. |
|
|
|
|
 |
|
|
Samuel Morse ontving in Washington van het
Congres 30.000 dollar voor de aanleg van een
telegraaf tussen Washington en Baltimore.
Op
27 mei 1844 werd het eerste bericht over
deze lijn verzonden.
De telegraaf van Morse werd een succes. De
uitvinding van de telegraaf brengt een
doorbraak, doordat gegevens over grote
afstanden nu snel vergelijkbaar werden en
daardoor ook de synoptische weersverwachting
mogelijk werd. |
|
|
|
|
 |
|
|
Deze barometer is voor het eerst uitgevonden door Lucien Vidi, een Franse wetenschapper, en bevat geen vloeistof zoals de meeste eerdere ontwerpen. Kleine veranderingen in luchtdruk zorgen ervoor dat het mechanisme binnenin uitzet of samentrekt, en deze beweging wordt overgebracht op een naald aan de voorkant van de behuizing. Dit ontwerp is in de loop der jaren gestaag verbeterd en vormt de basis van moderne barometers.
Barometermetingen vormen de basis van alle weersvoorspellingen, aangezien de veranderingen in luchtdruk toekomstig weer voorspellen, in tegenstelling tot veel andere weerinstrumenten. De gebruikte eenheden zijn atmosferen (atm) of bars. Een atm / bar is de luchtdruk op zeeniveau bij 15 ° C. |
|
|
|
|
 |
|
|
Robinson's windmeter is in 1846 uitgevonden
door Ierse astronoom Thomas Romney Robinson
(1792-1882) van Armagh Observatory.
Een
anemometer is een instrument voor het meten
van de windsnelheid, is een standaard instrumentn van elk weerstation. Dit ontwerp
besteht vier halfronde bollen die elk zijn
gemonteerd aan een einde van vier
horizontale armen die onder gelijke hoeken
van elkaar om een verticale as zijn
gemonteerd. De lucht stroomt langs de bollen
in een horizontale
richting en de bollen draaien met een
snelheid die evenredig is met de
windsnelheid.
De omwentelingen van de bollen worden
geregistreerd door een stel wijzerplaten
linksonder. |
|
|
|
|
|
|
|
| Hermann von Helmholtz publiceert een definitieve verklaring over het behoud van energie, de eerste wet van de thermodynamica . |
|
|
|
|
 |
|
|
Lord Kelvin (William Thomson) (1824-1907)
een Engelse wetenschapper, stelde een andere
schaalverdeling voor, die wel gebaseerd was
op dezelfde principes als de Celsius
thermometer,
met als vast nulpunt het equivalent van
-273.15°C (de eenheden gebruikt op deze
schaal worden
Kelvin [K] genoemd). Het vriespunt en het
kookpunt werden op respectievelijk 273K en
373K geregistreerd. De schaal van Kelvin
wordt meestal gebruikt in wetenschappelijk
onderzoek. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 1 december beginnen Buys Ballot en Krecke
op het bolwerk Sonnenborgh een reeks van
waarnemingen die onafgebroken
zou
voortduren. |
|
|
|
|
|
|
|
| Een meteorolgisch meetnet via
telegraaftoestellen werd in 1849 in de
Verenigde Staten opgezet door Joseph Henri
(1797-1878). De metingen werden verzameld
door vrijwilligers en in het Smithsonian
Institution werd dagelijks een synoptische
weerkaart uitgestald. |
|
|
|
|
|
|
|
| Buys Ballot begint met het tekenen van de
eerste weerkaarten. |
|
|
|
|
|
|
|
| Rankine gebruikt zijn vortex theorie nauwkeurige relatie tussen de temperatuur, vast druk en dichtheid van gassen en uitdrukkingen voor de latente warmte van verdamping van een vloeistof; hij voorspelt nauwkeurig het verrassende feit dat de schijnbare soortelijke warmte van verzadigde stoom negatief zal zijn. |
|
|
|
|
|
|
|
| Het eerste Nederlandsch Meteorologisch
Jaarboek verschijnt bij het KNMI met daarin
jaar- en maandtabellen van waarnemingen op
de Sonnenborgh te Utrecht en de andere
stations in Nederland over de jaren 1849 en
1850, bewerkt door Krecke en Buys Ballot. |
|
|
|
|
|
|
|
In dit jaar ook waarnemingen gemaakt in Utrecht, Leeuwarden, Groningen, Den Helder en verder op particuliere stations te Breda,
Assen en Nijmegen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Joule en Thomson bemerken dat een uitzettend gas energie kost en uiteindelijk voor afkoeling zorgt |
|
|
|
|
|
|
|
| Buys Ballot doet op 19 juli aan de minister
van Binnenlandse Zaken het voorstel om een
Meteorologisch Instituut op te richten. |
|
|
|
|
|
|
|
Minister Thorbecke brengt een persoonlijk
bezoek aan Sonnenborgh in Utrecht. Hij raakt
overtuigd
van het feit dat een
Nederlands
Meteorologisch Instituut een toekomst heeft.
Hij verleent een krediet
uit de staatskas van fl. 5000,-. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste Internationale Meteorologische Conferentie werd gehouden in Brussel op initiatief van Matthew Fontaine Maury , US Navy, die standaard observatietijden, observatiemethoden en logboekformaten aanbeveelt voor weerberichten van schepen op zee. |
|
|
|
|
 |
|
|
| De Campbell-Stokes recorder, die in 1853
door John Francis Campbell werd uitgevonden
en in 1879 werd verbeterd door Sir George
Gabriel Stokes. Campbell maakte een
instrument met een houten bak, waarop een
glazenbol schroeiplekken achterliet. Stokes
verbeterde het instrument door het van
metaal te maken met een kaart achter de bol.
Door de glazenbol brandt de volle zon
gaatjes in de achter de bol zittende kaart.
Bij zonsopgang en -ondergang is het echter
moeilijk de kaart goed af te lezen, omdat de
zon dan laag staat en meer een schroeiplek
achterlaat, vooral bij het begin en het eind
van de strook geeft dit problemen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het KNMI - het landelijk meteorologisch
instituut - wordt bij Koninklijk besluit van
Koning Willem III
op 31 januari opgericht.
Stichter en eerste
directeur (tot 1890) is Christophorus
Henricus Didericus Buys Ballot. Tot 1 mei
1897 zetelt het KNMI in het bolwerk
Sonnenborgh te Utrecht. In de loop van
dat jaar verhuist het naar "Het Klooster"
aan de Wilhelminalaan in De Bilt.
In dit
gebouw, dan landhuis Koelenberg genaamd,
huisde voorheen een strenge vrouwelijke
benedictijnenorde. Een houten toren
die aan de villa was vastgebouwd, deed
dienst als waarnemingscentrum. De houten
constructie was nodig om verstoring van de
magnetische instrumenten te voorkomen. |
|
|
|
|
|
|
|
In dit jaar wordt ook de windschaal van
Beaufort in Nederland opgenomen in het
scheepsmeteorologisch journaal
(ook wel Extract-Journaal genoemd). In de periode
voor 1898 gaat men bij het KNMI niet verder
dan windkracht 11.
Om 4 uur 's morgens, 12
uur 's middags
en 20 uur 's avonds wordt "de
meest heerschende windrichting en
windkracht" genoteerd. |
|
|
|
|
|
|
|
| De Franse astronoom Leverrier toonde aan dat een storm in de Zwarte Zee door heel Europa gevolgd kon worden en voorspelbaar zou zijn geweest als de telegraaf was gebruikt. Een jaar later werd een dienst met stormvoorspellingen opgesteld door het Observatorium van Parijs . |
|
|
|
|
|
|
|
| De Rankine introduceert zijn thermodynamische functie , later geïdentificeerd als entropie . . |
|
|
|
|
|
|
|
| Emilien Renou, directeur van de observatoria van Parc Saint-Maur en Montsouris, begint te werken aan een uitwerking van Howard's classificaties die in de jaren 1870 zouden leiden tot de introductie van een nieuw gedefinieerde middle étage. Wolken in deze hoogte traject krijgen de prefix alt- afgeleid van het Latijnse woord altum betrekking tot hoogte boven het lage wolken. Dit resulteert in de geslachtsnaam altocumulus voor cumuliforme en stratocumuliforme typen op het middenniveau en altostratus voor stratiforme typen in hetzelfde hoogtebereik |
|
|
|
|
|
|
|
| Ferrel's publicatie beschrijft ook effecten
in de atmosfeer die tegenwoordig
corioliseffecten worden genoemd, waarmee de
richting waarin de wind draait verklaard kan
worden. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Wet van Buys Ballot wordt voor het eerst
gepubliceerd bij de Koninklijke Academie van
Wetenschappen in Amsterdam:
Als men op het noordelijk halfrond op de
grond staat en de wind in de rug heeft,
heeft men de lage
druk links voor en de hoge druk rechts
achter.
Op het zuidelijk halfrond ligt voor een
waarnemer die
met de rug in de wind staat de lage druk
rechts voor en de hoge druk links achter. |
|
|
|
|
|
|
|
| Robert FitzRoy gebruikt het nieuwe telegraafsysteem om dagelijkse waarnemingen uit heel Engeland te verzamelen en produceert de eerste synoptische kaarten. Hij bedacht ook de term "weersvoorspelling" en het waren de eerste dagelijkse weersvoorspellingen die dit jaar werden gepubliceerd. |
|
|
|
|
|
|
|
| Na de oprichting in 1849, doen 500 Amerikaanse telegraafstations nu weerwaarnemingen en dienen deze terug in bij het Smithsonian Institution . De waarnemingen worden later onderbroken door de Amerikaanse Burgeroorlog |
|
|
|
|
 |
|
|
Expedities met luchtballon bereikten een
hoogtepunt met de onverschrokken Engelsen
James Glaiser en Robert Coxwell.
Zij maakten
tussen 1862 en 1866 boven Engeland 28
vluchten en deden daarbij
vele metingen. Hun hoogste vlucht, in
september 1862,
kostte hen bijna het leven.
Toen zij boven de 9.000 meter kwamen, raakte Glaisher als gevolg van zuurstofgebrek
buiten bewustzijn.
Rond de 11.000 meter slaagde een verzwakte
Coxwell erin de ballon weer te doen dalen,
net voordat ook hij het bewustzijn zou
verliezen.
Kort daarna maakte de
ontwikkeling van onbemande ballonnen
die instrumenten meevoerden zulke gewaagde
avonturen overbodig.. |
|
|
|
|
|
|
|
| Josef Loschmidt past de theorie van Maxwell toe om de aantaldichtheid van moleculen in gassen te schatten, gegeven de waargenomen gasviscositeiten. |
|
|
|
|
 |
|
|
In 1868 werden tijdens de stormen op de
Grote Meren in de Verenigde Staten meer dan
3000 schepen beschadigd of naar de bodem
gejaagd en verloren ongeveer 530 mensen het
leven. Dit leidde tot een wetsvoorstel in
het Congres, dat in 1870 door president
Ulysses S. Grant werd goedgekeurd, en
voorzag in de oprichting van de eerste
officiële weerdienst. Dit was de
meteorologische afdeling
van
de verbindingsdienst van het Amerikaanse
leger, beter bekend als het Weerbureau. |
|
|
|
|
|
|
|
| Robert FitzRoy gebruikt het nieuwe telegraafsysteem om dagelijkse waarnemingen uit heel Engeland te verzamelen en produceert de eerste synoptische kaarten. Hij bedacht ook de term "weersvoorspelling" en het waren de eerste dagelijkse weersvoorspellingen die dit jaar werden gepubliceerdk |
|
|
|
|
 |
|
|
De Internationale Meteorologische Organisatie (IMO) vindt zijn oorsprong in het Internationaal Meteorologisch Congres van Wenen in 1873,
dat een Permanent Meteorologisch Comité de opdracht gaf om de regels en statuten van een internationale meteorologische organisatie op
te stellen om de uitwisseling van weersinformatie over de nationale grenzen heen te vergemakkelijken. De taak werd in 1878 in Utrecht
voltooid en de IMO kwam tot stand op het Internationale Meteorologische Congres dat het jaar daarop in Rome werd gehouden. Het bleef in bedrijf tot 1950, toen IMO formeel de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) werd. |
|
|
|
|
|
|
|
| United States Army Signal Corp, voorloper van de National Weather Service , geeft zijn eerste orkaanwaarschuwing. |
|
|
|
|
|
|
|
| De Indiase Meteorologische Afdeling wordt opgericht, nadat een tropische cycloon Calcutta in 1864 trof en moessonstoringen in 1866 en 1871. |
|
|
|
|
|
|
|
| Josiah Willard Gibbs publiceert de eerste van twee artikelen (de tweede verschijnt in 1878) waarin fase-evenwichten, statistische ensembles , de vrije energie als de drijvende kracht achter chemische reacties en chemische thermodynamica in het algemeen worden besproken. |
|
|
|
|
|
|
|
| Jean Charles Houzeau wordt de nieuwe
directeur van de Sterrenwacht te Brussel.
Hij begon dadelijk plannen te maken voor het
overbrengen van de Sterrenwacht van
Sint-Joost-ten-Node naar Ukkel en om de
sterrenkunde te scheiden van de
meteorologie. Dankzij het feit dat de
regering hem een belangrijk budget ter
beschikking had gesteld, kon hij het
personeel verviervoudigen en
de wetenschappelijke apparatuur volledig
vernieuwen. Op 1 september wordt net eerste
weerbulletin gemaakt, gebaseerd op de
analyse van synoptische kaarten. |
|
|
|
|
|
|
|
| In
Josef Stefan doet de empirische ontdekking
van zijn stralingswet van Stefan. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Philip Weilbach , secretaris en bibliothecaris aan de Kunstacademie in Kopenhagen, stelt voor en heeft door de permanente commissie van de Internationale Meteorologische Organisatie (IMO), een voorloper van de huidige Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), de aanwijzing van een nieuwe vrij convectieve verticale of multi-etage genus type, cumulonimbus (hoop regenwolk). Het zou verschillen van cumulus en nimbus en herkenbaar aan zijn vaak zeer complexe structuur (vaak inclusief een cirriform top en wat nu wordt herkend als meerdere bijkomende wolken), en zijn vermogen om onweer te produceren. Met deze toevoeging, een canon van tien troposferische cloud genera wordt vastgesteld dat komt te zijn officieel en algemeen aanvaard. Howard's cumulostratus is niet opgenomen als een afzonderlijk type, omdat het effectief is heringedeeld in de samenstellende cumuliforme en stratiforme genustypen die al in de nieuwe canon zijn opgenomen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Finnish Meteorological Central Office werd gevormd uit een deel van het Magnetic Observatory van de Universiteit van Helsinki |
|
|
|
|
|
|
|
| IHouzea van de Sterrenwacht te Brussel biedt
zijn ontslag aan als directeur van de
Sterrenwacht. In zijn afscheidsbrief staat
o.m.: 'Er bestaat in Europa geen enkele
instelling waar zo gevarieerde studies, die
in wezen dikwijls dan nog gans verschillend
zijn, onder één bestuur zijn samengebracht.
Hoe meer de tijd verliep, hoe minder ik mij
bekwaam achtte al deze verschillende
wetenschappen te kennen.' Houzeau wordt
opgevolgd door Folie. Tijdens het
directoraat van Folie wordt de Sterrenwacht
in Ukkel geïnstalleerd. |
|
|
|
|
|
|
|
| US Weather Bureau wordt opgericht als een civiele operatie onder het Amerikaanse ministerie van Landbouw |
|
|
|
|
|
|
|
| Otto Jesse onthult de ontdekking en identificatie van de eerste wolken waarvan bekend is dat ze zich boven de troposfeer vormen . Hij stelt de naam noctilucent voor, wat Latijn is voor nachtelijk schijnen . Vanwege de extreem grote hoogte van deze wolken in wat nu bekend staat als de mesosfeer , kunnen ze worden verlicht door de zonnestralen als de lucht bijna donker is na zonsondergang en voor zonsopgang. |
|
|
|
|
 |
|
|
William Henry Dines vond een ander soort anemometer uit , de drukbuis (Dines) anemometer . Deze maakte gebruik van hetzelfde
drukverschil tussen de open mond van een rechte buis die naar de wind is gericht en een ring van kleine gaatjes in een verticale buis die aan het boveneinde is gesloten. Beide zijn op dezelfde hoogte gemonteerd. De drukverschillen waarvan de actie afhankelijk is, zijn erg klein en er zijn speciale middelen nodig om ze te registreren. De recorder bestaat uit een vlotter in een afgesloten kamer die gedeeltelijk gevuld is met water. De pijp van de rechte buis is verbonden met de bovenkant van de afgesloten kamer en de pijp van de kleine buizen wordt naar de
bodem in de vlotter geleid. Aangezien het drukverschil de verticale positie van de vlotter bepaalt, is dit een maat voor de windsnelheid. |
|
|
|
|
|
|
|
| Henrik Mohn onthult een ontdekking van parelwolken in wat nu wordt beschouwd als de stratosfeer. |
|
|
|
|
|
|
|
| IMO publiceert de eerste internationale cloudatlas |
|
|
|
|
|
|
|
| ZH Clayton stelt voor de verdeling van wolken door hun fysieke structuren te formaliseren in cirriform, stratiform, "flocciform" (stratocumuliform) en cumuliform. Met de latere toevoeging van cumulonimbiform, vindt het idee uiteindelijk de voorkeur als hulpmiddel bij de analyse van satellietwolkbeelden. |
|
|
|
|
|
|
|
Bij het heengaan van Folie was België
het enige land in Europa waar de
sterrenkunde en de meteorologie nog onder
éénzelfde bestuur verenigd waren. De
toenmalige regering, die niet wou ingaan op
de idee van de scheiding van deze twee
wetenschapsdomeinen,
aanvaardde de volgende
gebrekkige oplossing: de sterrenkunde en de
meteorologie zouden onder de bevoegdheid van
de Sterrenwacht
blijven, als twee
afzonderlijke diensten, die elk onder het
bestuur van een wetenschappelijk directeur
zouden vallen. De wetenschap ging er echter
niet op vooruit, vooral de meteorologie
niet, die stiefmoederlijk werd behandeld. |
|
|
|
|
|
|
|
| In
Nederlandsch Tijdschrift voor Meteorologie
wordt opgericht |
|
|
|
|
|
|
|
| De oprichting van de Vereniging voor Weer
en Sterrenkunde door Christiaan A.C. Nell en
leidde in deze jaren ook de Nederlandsche
Weerkundige Vlieger Vereniging. |
|
|
|
|
|
|
|
| In de staat Texas komen ca. 6000 mensen om
door de Galveston orkaan. |
|
|
|
|
|
|
|
In het Extract-Journaal (scheepsweerjournaal)
van het KNMI wordt nu 6 maal per dag de
windrichting en windkracht genoteerd,
nu ook evt. met windkracht 12. |
|
|
|
|
|
|
|
| The Marconi Company geeft de eerste routinematige weersvoorspelling door middel van radio uit aan schepen op zee. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Franse meteoroloog Teisserence de Bort
deed honderden experimenten met onbemande
ballonnen vanaf zijn particuliere
observatorium
bij Parijs. Deze proeven
brachten iets onverwachts aan het licht. De
temperatuur in de atmosfeer hield op hoogten
tussen ongeveer 9 en 13 kilometer op te
dalen en begon daarna weer te stijgen. In
1902 wist de Bort zijn collega's ervan te
overtuigen dat het hier niet om toevallige
meetfouten ging, maar dat er een nieuwe laag
in de atmosfeer was ontdekt:
de stratosfeer. |
|
|
|
|
|
|
|
| Max Margules publiceert "Über die Energie der Stürme", een essay over de atmosfeer als een driedimensionale thermodynamische machine |
|
|
|
|
|
|
|
| Vilhelm Bjerknes presenteert de visie dat het voorspellen van het weer haalbaar is op basis van wiskundige methoden. |
|
|
|
|
|
|
|
| Australian Bureau of Meteorology opgericht door een Meteorology Act om bestaande meteorologische diensten te verenigen |
|
|
|
|
|
|
|
Schepen krijgen via de radio toegang tot relevante weersinformatie en voorspellingen van stations op het land en kunnen ook weerberichten
van de zee naar de kust sturen. |
|
|
|
|
|
|
|
Marinus Meel, vliegtuigbouwer verleent aan
Cannegieter toestemming om op de Fokker
D-XVI een meteorograaf te monteren.
Dit apparaat schrijft de luchtdruk,
temperatuur en vochtigheid tijdens de
vlucht. |
|
|
|
|
|
|
|
Op 1 juli wordt Luchtvaart Afdeling (LVA)
opgericht. Als eerste vliegveld wordt
Vliegheide Soesterberg (thans een grote
vliegbasis) in het
leven geroepen. Daar
wordt tevens een meteorologisch
vliegerstation geïnstalleerd. |
|
|
|
|
|
|
|
31 juli: Door middel van een
koninklijk besluit wordt de Koninklijke
Sterrenwacht van België gereorganiseerd.
Haar meteorologische dienst opereert
voortaan als een autonome wetenschappelijke
instelling onder de naam Koninklijk
Meteorologisch Instituut van België of KMI. |
|
|
|
|
|
|
|
| In dit jaar verving het KNMI de houten toren
van 30 meter door een betonnen exemplaar. De
toren, met later daarin een weerradar, is
het symbool geworden van het KNMI en heet in
de volksmond de Kopspijker. |
|
|
|
|
|
|
|
| In 1917 verzoekt het KNMI de Minister van
Oorlog om vliegtuigen van de LVA
meteorologische hoogtevluchten te laten
uitvoeren. Tot 1920 wordt dit
"weerberichtvliegen" onregelmatig gedaan. |
|
|
|
|
 |
|
|
Een belangrijke stap voorwaarts werd tussen
1918 en 1923 gezet door een groep Skandinavische meteorologen onder leiding
van
Vilhelm Bjerknes (1862-1951; foto links)
die bekend werd als de Bergense School. Deze
meteorologen brachten de theorie naar voren
dat de activiteit van het weer is
geconcentreerd in betrekkelijk smalle zones,
die de grenzen vormen tussen warme en koude
luchtmassa's.
Zij noemden deze zones
'fronten' een term uit de krijgskunde. Al
snel werd bevestigd
dat deze fronten inderdaad een belangrijk
deel van ons weer veroorzaken en men ging
dan ook methoden ontwikkelen waarmee
meteorologen de bewegingen van deze fronten
met vrij grote nauwkeurigheid konden
voorspellen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Bergeron voegt er een derde type front aan
toe: het occlusiefront. |
|
|
|
|
|
|
|
| Noors cycloonmodel voor het eerst geïntroduceerd in meteorologische literatuur. Markeert een revolutie in de manier waarop de atmosfeer wordt bedacht en begint onmiddellijk te leiden tot verbeterde prognoses. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 6 november 1919 verzorgd Ingenieur
Steringa Idzerda was de eerste die in
Nederland de eerste officiële
radio-uitzendingen |
|
|
|
|
|
|
|
| Solberg bedenkt een model voor zogenaamde
depressiefamilies. |
|
|
|
|
|
|
|
| Milutin Milankovic stelt dat de lange termijn klimatologische cycli kan te wijten zijn aan veranderingen in de excentriciteit van de aardbaan en verandert in schuine stand van de aarde. |
|
|
|
|
 |
|
|
| De numerieke weersverwachting is gebaseerd
op modellen waarin de bewegingen in de
atmosfeer
en de fysische processen die het idee van
numerieke weersverwachtingen werd voor het
eerst in 1922 naar voren gebracht door Lewis
Fry Richardson (1881-1953; foto links), een
Brits wiskundige, in zijn zeer vooruitziende
artikel 'Weervoorspelling door numerieke
processen'. Richardson had vele maanden
nodig om een verwachting tot 24 uur vooruit
te kunnn maken. De drukverandering die hij
voorspelde waren 10 tot 100 maal te groot,
maar hij had de eerste stap gezet op de weg
naar een nauwkeurige, numerieke
weersverwachting. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Uit dit jaar stamt het nog steeds in gebruik
zijnde klimaatsysteem van Vladimir Köppen.
Volgens zijn wijze van indelen worden de
landen ingedeeld naar een klimaattype met
name aan de hand van de gemiddelde
temperaturen en hoeveelheden neerslag en
formules die daaraan gekoppeld zijn. Hij
lette daarbij vooral op de verschillen in
vegetatie op aarde. Er wordt onderscheid
gemaakt tussen vijf algemene klimaten:
droog, tropisch regenklimaat, gematigd
maritiem, continentaal en poolklimaat. Deze
algemene klimaatindeling kan vervolgens nog
verder gespecificeerd worden in
droog klimaat, tropisch regenklimaat,
gematigd maritiem klimaat, continentaal
klimaat en poolklimaat. |
|
|
|
|
|
|
|
| De oscillatie-effecten van ENSO werden voor het eerst foutief beschreven door Sir Gilbert Thomas Walker aan wie de Walker-circulatie zijn naam ontleent; nu een belangrijk aspect van het ENSO- fenomeen in de Stille Oceaan |
|
|
|
|
|
|
|
| KNMI, De Bilt zendt voor het eerst via de
eigen zender "Fort Vossegat" weerberichten
de ether in. Met tussenpozen van hooguit
twintig minuten worden de weerberichten
uitzonden |
|
|
|
|
|
|
|
| Gilbert Walker bedacht voor het eerst de term " Southern Oscillation ". |
|
|
|
|
 |
|
|
Carl-Gustaf RossbyAls leerling van Vilhelm
Bjerknes was Carl Gustav Rossby (1898-1957)
een van
de meest invloedrijke meteorologen
van de
twintigste eeuw. Hij werd geboren in Zweden
en ging in 1926 naar Verenigde Staten. Hier
deed hij baanbrekend onderzoek over de
algemene circulatie van de atmosfeer en de
slingerende, langgolvige patronen van westwaartse luchtstromingen in de hogere
atmosfeer,
nu bekend als Rossbygolven.
Rossby ontwikkelde ook wiskundige modellen
voor de weersverwachting en legde eveneens
de grondslag voor de eerste succesvolle
(numerieke) computermodellen voor het
voorspellen van het weer. Hij voorspelde
eveneens het bestaan van straalstromen. In
de Tweede Wereldoorlog kwamen de piloten van
B-29 bommenwerpers op grote hoogte krachtige
windstromingen tegen.
Het bewijs van de
straalstroom was geleverd. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste officiële weercode wordt verspreid
en toegepast. Nog steeds een internationaal
werkend systeem waardoor er geen
taalproblemen voorkomen. |
|
|
|
|
|
|
|
| De radiosonde wordt door de Rus Pavel Aleksandrovich Moltchanoff uitgevonden. |
|
|
|
|
|
|
|
| De Oostenrijks-Hongaarse raketgeleerde
Herman Potočnik beschrijft hoe een
geostationaire baan zou kunnen gebruikt
worden voor communicatiedoeleinden. Hij
beschreef ook de opzet van een
ruimtestation. |
|
|
|
|
|
|
|
| Pavel Molchanov bedenkt en lanceert de eerste radiosonde . Met de naam "271120", werd het om 13:44 Moskou-tijd in Pavlovsk , USSR vrijgegeven vanaf het Main Geophysical Observatory, bereikte het een hoogte van 7,8 kilometer door de temperatuur daar te meten (-40,7 ° C) en stuurde het eerste aerologische bericht naar het Leningrad Weather Bureau en Moskou Central Forecast Institute. |
|
|
|
|
|
|
|
Een verdere wijziging van het cloudclassificatiesysteem van Luke Howard komt wanneer een IMC-commissie voor de studie van wolken een verfijnde en meer beperkte definitie van het geslacht nimbus naar voren brengt, die in feite opnieuw wordt geclassificeerd als een stratiform wolkentype. Het wordt omgedoopt tot nimbostratus (afgeplatte of uitgespreide regenwolk) en gepubliceerd met de nieuwe naam in de editie
van 1932 van de International Atlas of Clouds and of States of the Sky . Dit laat cumulonimbus over als het enige nimbiform-type, zoals aangegeven door de wortelnaam. |
|
|
|
|
|
|
|
| Tor Bergeron bewijst samen met Findeisen de
tot op heden belangrijkste theorie voor het
ontstaan van neerslag. |
|
|
|
|
|
|
|
| Victor Schauberger publiceert zijn theorieën over de koolstofcyclus en de relatie met het weer in Our Senseless Toil |
|
|
|
|
|
|
|
| IMO besluit over de 30 jaar normale periode (1900-1930) om het klimaat te beschrijven |
|
|
|
|
|
|
|
| De US Army Air Forces Weather Service werd opgericht (in 1946 opnieuw aangewezen als AWS -Air Weather Service). |
|
|
|
|
|
|
|
| Guy Stewart Callendar stelt als eerste de opwarming van de aarde voor door de uitstoot van kooldioxide . |
|
|
|
|
|
|
|
| Het KNMI richt een meteodienst op de
luchthaven Schiphol op. |
|
|
|
|
|
|
|
Rossby-golven werden voor het eerst in de atmosfeer geïdentificeerd door Carl-Gustaf Arvid Rossby die hun beweging toelichtte.
Rossby-golven zijn een subset van traagheidsgolven |
|
|
|
|
|
|
|
De twee wereldoorlogen stimuleerden vriend
en vijand om het weer nog beter te volgen en
te voorspellen. De weersituaties konden
immers rechtstreeks een invloed hebben op de
afloop van veldslagen. Zo konden da
landingen van de geallieerden in Normandië,
op 6 juni 1944,
plaats tijdens een
tijdelijke weersverbetering die nauwkeurig
was voorspeld door Amerikaanse en Britse
meteorologen. De ontwikkeling van
de
meteorologie werd ingrijpend beïnvloed door
de technologische ontwikkelingen die
plaatsvonden in het kader van de
oorlogsinspanningen. Experimenten aan het
einde van de negentiende eeuw met ballonnen
die meteorologische instrumenten omhoog
brachten hadden in de jaren dertig geleid
tot de komst van de radiosonde: een klein
instrumentenpakket opgehangen aan een
ballon. |
|
|
|
|
|
|
|
| Pulsed radar- netwerk wordt geïmplementeerd in Engeland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over het algemeen begonnen operators tijdens de oorlog echo's op te merken van weerselementen zoals regen en sneeuw. |
|
|
|
|
|
|
|
10 jaar nadat hij tijdens de orkaan Chesapeake-Potomac in augustus 1933 voornamelijk op instrumenten de Washington Hoover Airport binnenvloog, vliegt JB Duckworth met zijn vliegtuig in een Golf-orkaan voor de kust van Texas, waarmee hij voor de militaire en
meteorologische gemeenschap het nut van weerverkenning bewijst |
|
|
|
|
|
|
|
| De Great Atlantic Hurricane wordt op de radar opgevangen nabij de Mid-Atlantische kust, de eerste dergelijke foto vanuit de Verenigde Staten. |
|
|
|
|
 |
|
|
| TijdIn de jaren twintig ontdekte een Japanse meteoroloog, Wasaburo Oishi, de straalstroom vanaf een locatie nabij de berg Fuji. Hij volgde pilootballonnen, ook wel bekend als pibals (ballonnen die worden gebruikt om de wind op het hoogste niveau te bepalen), terwijl ze de atmosfeer in kwamen. . De Amerikaanse piloot Wiley Post, de eerste man die solo rond de wereld vloog in 1933, krijgt vaak enige eer voor de ontdekking van jetstreams. Post vond een drukpak uit waarmee hij boven de 6.200 meter kon vliegen. In het jaar voor zijn dood deed Post verschillende pogingen tot een transcontinentale vlucht op grote hoogte, en merkte op dat zijn grondsnelheid soms veel hoger was dan zijn luchtsnelheid. De Duitse meteoroloog Heinrich Seilkopf wordt gecrediteerd voor het bedenken van een speciale term, Strahlströmung (letterlijk "straalstroom"), voor het fenomeen in 1939. Veel bronnen crediteren echt begrip van de aard van jetstreams aan regelmatige en herhaalde vliegroutes tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vliegers merkten tijdens de vluchten consequent westelijke wind in de rug van meer dan 160 km / |
|
|
|
|
 |
|
|
| De instrumenten maten onder andere
luchtdruk, temperatuur en vochtigheid. Die
gegevens werden
door een radiozender naar de aarde gestuurd.
Ballonnen werden ook vanaf de aarde gevolgd
met optische theodolieten (instrumenten die
horizontale en verticale hoeken meten), ten
einde windsnelheden te kunnen berekenen.De
ballonnen dreven echter vaak uit het zicht
en verdwenen achter wolken. De radar
die tijdens de Tweede Wereldoorlog op grote
schaal werd ontwikkeld voor
het opsporen en volgen van vliegtuigen,
verschafte de oplossing voor dit probleem.
Men ontdekte ook dat radar kon worden
gebruikt voor het volgen van
buiencomplexen. Zo kon men op weerstations
veel langer van tevoren cyclonen, fronten,
onweersbuien en tornado's zien aankomen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Na de Tweede Wereldoorlog braken gouden
tijden aan: nieuwe weerstations,
weerschepen, weerboeien, weerballonnen,
radar, kunstmanen
en computers gaven de
meteorologie nieuwe
impulsen. Door internationale
samenwerkingsverbanden kon de hele
meteorologische wereld de vruchten plukken.
De onderzoekers krijgen steeds meer vat op
de ingewikkelde fysische processen
en het klimaatsysteem.
De Britse sciencefictionschrijver en acteur
Arthur C. Clarke maakt het principe van de
geostationaire baan als eerste wereldwijd
bekend. Hierdoor wordt deze baan soms ook de
‘Clarke-Belt’ genoemd. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 4 juni marinekamp Valkenburg begint een
reeks van waarnemingen, het eerste militaire
onderdeel dat hieraan begint. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 14 september wordt er een telexverbinding
tussen het KNMI en Schiphol verwezenlijkt. |
|
|
|
|
|
|
|
| In De Bilt wordt een apart Meteorologisch Detachement opgericht, welke zich later met meteorologische opleidingen zou gaan bezighouden. |
|
|
|
|
|
|
|
| Dit jaar krijgt het Nederlandse weerbericht
een eigen plaats op de Hilversumse zenders. 's Ochtends om 05.45 uur en 07.15 wordt overgeschakeld naar een studiocel van het KNMI waar behalve de verwachting ook het weeroverzicht en weerrapporten wordt gedicteerd |
|
|
|
|
|
|
|
De windschaal van de Duitse zeilkapitein
Petersen wordt officieel aan de schaal van
Beaufort toegevoegd. Deze schaal is vooral
gebaseerd
op het uiterlijk van de zee en het
geluid en toestand van de rollende cq.
brekende golven. |
|
|
|
|
|
|
|
De Sovjet-Unie lanceerde op 18 oktober haar eerste ballistische langeafstandsraket, gebaseerd op de Duitse raket A4 (V-2).
De foto's toonden het immense potentieel van het observeren van het weer vanuit de ruimte. |
|
|
|
|
|
|
|
| Eerste correcte tornado-voorspelling door Robert C. Miller en EJ Fawbush voor tornado in Oklahoma Chronologie van de meteorologie |
|
|
|
|
|
|
|
De IMO wordt omgedoopt in WMO de Wereld
Meteorologische Organisatie.
Het WMO heeft 185 leden met hoofdkwartier in
Genève.
Het verzamelt kennis en uitrusting van de
leden en moedigt onderzoek en opleiding aan.
Het weer stopt niet aan grenzen, het WMO
zorgt voor data-overdracht tussen naties. |
|
|
|
|
|
|
|
| Eerste succesvolle numerieke weersvoorspellingsexperiment. Princeton University , groep van Jule Gregory Charney op ENIAC |
|
|
|
|
 |
|
|
Op 7 oktober is het eerste weerbericht op de
Nederlandse televisie te zien tijdens een
tweede experimentele TV-uitzending van
de NTS. Weerman is Cor van der Ham,
KNMI-meteoroloog. Diezelfde avond wordt ook
een uitgebreide bijdrage over het weer
uitgezonden in het
VPRO-programma "de mens
en zijn liefhebberijen". Daarin wordt aan de
Friese onderwijzer Hans de Jong,
toen nog weeramateur en later weerman van de
NCRV, ruim aandacht geschonken. |
|
|
|
|
|
|
|
| National Hurricane Center (NOAA) creëert een systeem voor het benoemen van orkanen met behulp van alfabetische lijsten met vrouwennamen. |
|
|
|
|
 |
|
|
| De watersnood van 1953, meestal aangeduid als de Watersnoodramp of Februariramp en aanvankelijk ook wel als Sint-Ignatiusvloed of Beatrixvloed, voltrok zich in de nacht van zaterdag 31 januari op zondag 1 februari 1953. De ramp werd veroorzaakt door een stormvloed in combinatie met springtij, waarbij het water in de trechtervormige zuidelijke Noordzee tot extreme hoogte steeg waarbij op meer dan 90 plaatsen dijken in Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant doorbreken Het aantal doden bedroeg 1836 in Nederland, 307 in het Verenigd Koninkrijk, 224 op zee, waaronder 133 bij het vergaan van een Engelse veerboot en 28 in België. De ramp was aanleiding voor de ontwikkeling van een sterk verbeterde kustverdediging met zware stormvloedkeringen. Het meest ingrijpend zijn de Deltawerken in Nederland, terwijl in Engeland onder meer de Thames Barrier en een stormvloedkering in de rivier Hull zijn |
|
|
|
|
|
|
|
Bij het 100-jarig bestaan van het KNMI in
dit jaar waren er vijf afdelingen: Algemene
Dienst, Weerdienst en Luchtvaartmeteorologie
Klimatologie en Landbouwmeteorologie,
Oceanografie en Maritieme Meteorologie en
Geophysica |
|
|
|
|
|
|
|
| Eerste routinematige real-time numerieke weersvoorspelling. De Royal Swedish Air Force Weather Service. |
|
|
|
|
|
|
|
| Een raket van de Amerikaanse marine maakt een foto van een tropische depressie in het binnenland nabij de grens tussen Texas en Mexico, die leidt tot een verrassende overstroming in New Mexico. Dit overtuigt de regering om een weersatellietprogramma op te zetten |
|
|
|
|
 |
|
|
Richards werk (1922) legde de nadruk op
fundamentele problemen: veel berekeningen in
korte tijd,
te weinig meteorologische waarnemimgen. De modellen waren slechts ruwe
afspiegelingen van de atmosfeer en door
problemen met de wiskundige technieken
konden kleine fouten in
de loop van het
rekenproces steeds groter worden. Computers
hebben uiteindelijk een antwoord gegeven. In
1950
werd in de
Verenigde Staten de eerste
relatief betrouwbare numerieke
weersverwachting opgesteld.
De wiskundige John von Neumann
(1903-1957) en zijn collega's maakten deze
verwachting met een primitieve computer, de
ENIAC (Electronic Numerical Integrator And
Computer). In de loop van 1955 werden de
computerverwachtingen in de Verenigde Staten
op een regelmatige basis opgesteld. Met
snelle computers, nauwkeurigere metingen en
betere modellen nam de nauwkeurigheid snel
toe. |
|
|
|
|
|
|
|
| De allereerste neerslagradar wordt in de
Verenigde Staten operationeel. |
|
|
|
|
|
|
|
| Het KNMI krijgt zijn eerste weerradar op de
luchthaven Schiphol |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste weersatelliet, Vanguard 2 , werd gelanceerd op 17 februari. Hij was ontworpen om bewolking te meten, maar een slechte rotatieas weerhield hem ervan een opmerkelijke hoeveelheid bruikbare gegevens te verzamelen |
|
|
|
|
 |
|
|
Na de Tweede Wereldoorlog vervingen
onderzoekers in de Verenigde Staten de
springlading van
V2-raketten (foto links) door camera's.
De
resultaten waren verbijsterend. Eindelijk
was het nu
mogelijk om wolken vanuit de ruimte waar te
nemen en panoramaopnamen van weersystemen te
maken. Kort daarna, werd de eerste
weersatelliet Vanguard 2 (1959) gelanceerd -
jammer genoeg
met technische problemen. Op 1 april 1960,
werd TIROS 1 (Television Infrared
Observation Satellite)
in een baan om de polen gebracht. In de loop
van
78 dagen maakte deze satelliet 23.000
opnamen
van de aarde en zijn wolkendek. |
|
|
|
|
|
|
|
| Toen de Amerikaan Edward Lorenz een paar
keer een numeriek model op zijn computer had
gedraaid merkte hij grote verschillen in de
uitkomst van de rekenopgave. Later ontdekte
hij dat dit kwam door kleine
afrondingsfouten. Hij merkte dat het weer
zich 'chaotisch' gedroeg. De atmosfeer is
erg gevoelig voor klein verstoringen.
Dit
is ook wel bekent als het vlindereffect in
de chaostheorie. Het geeft aan dat het weer
op de lange termijn nauwelijks te
voorspellen is. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste weerradar op de KNMI-toren van De
Bilt te staan. De waarnemingen worden met de
hand gedaan. |
|
|
|
|
|
|
|
| Keith Browning en Frank Ludlam publiceren eerste gedetailleerde studie van een supercelstorm (boven Wokingham, VK). Project STORMFURY begint zijn 10-jarige project van het zaaien van orkanen met zilverjodide, in een poging de cyclonen te verzwakken |
|
|
|
|
 |
|
|
In het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België te Ukkel, kreeg men een
elektronische ordinator, namenlijk een IBM
7070 (waarvan het geheugen een capaciteit
bezit van 5000 getallen van 10 cijfers). De
weersvoorspellingen voor de toekomst zullen
dus ook op een andere leest geschoeid
worden.
Alles vertrekt echter van dezelfde basis,
namelijk waarnemingen en hoogtegegevens!
Alle ‘meteo’s’ die op de telex binnenlopen
worden op geperforeerde banden geplaatst om
een
500 mbar-kaart te tekenen en zo te komen tot voorspellingen voor de
volgende 48h met een maximum van 72h |
|
|
|
|
|
|
|
De World Weather Watch (WWW) wordt
opgericht. Leden van de WMO wisselden
meteorologische waarnemingen uit,
waardoor het maken van mondiale weerkaarten aanzienlijk vergemakkelijkt werd |
|
|
|
|
|
|
|
| Een orkaan-database voor Atlantische orkanen wordt gemaakt voor NASA door Charlie Newmann en John Hope , genaamd HURDAT. |
|
|
|
|
|
|
|
In 1969 wordt de schaal door Herbert Saffir
ontworpen. Robert Simpson, directeur
destijds van het NHC voegde de storm surge
(wateropzet boven normale getij) hieraan
later toe. Deze schaal bepaalt aan de hand
van o.m. luchtdruk, stormvloed en maximaal
gemiddelde windsnelheden de sterkte van een
orkaan. Hieraan gerelateerd is de sterkte en
mogelijke schade van een tropische orkaan.
In de Atlantische Oceaan gelden vijf
categorieën, waarbij categorie 5 de sterkste
is. |
|
|
|
|
|
|
|
| NOAA National Oceanic and Atmospheric Administration opgericht. Weather Bureau wordt omgedoopt tot de National Weather Service . |
|
|
|
|
|
|
|
| Ted Fujita introduceert de Fujita-schaal voor het beoordelen van tornado's. |
|
|
|
|
|
|
|
In dit jaar wordt door de Tropical
Prediction Center (nu bekend als de National
Hurricane Center) de schaal van Saffir/Simpson
in gebruik genomen. |
|
|
|
|
|
|
|
| In dit jaar moest het monumentale complex
ter hoogte van de Coenraadbotstraat in Den
Helder wegens de dijkverzwaring
gesloopt worden en verhuisde het KNMI
weerstation naar het marinevliegkamp De Kooy
waar het op 1 augustus als officieel
synoptisch station (06235) geopend wordt. |
|
|
|
|
|
|
|
| Na jaren van ruimtegebrek nam het KNMI te De
Bilt een nieuwe vleugel in gebruik. Ook in
de periode na 1973 maakte het weerkundig
instituut een groei door, waardoor de
behuizing binnen tien jaar opnieuw te klein
was. |
|
|
|
|
|
|
|
Tijdens een conventie werd er een Europees
samenwerkings-verband opgericht voor het
maken van middellange termijnverwachtingen.
Het is begonnen als een project van de "European
Cooperation in Science en Technology" - Europees samenwerkingsverband voor wetenschap en techniek |
|
|
|
|
|
|
|
| De Amerikanen Mario J. Molina en F. Sherwood
Rowland ontdekken dat CFK's het ozonlaag
kunnen afbreken. |
|
|
|
|
|
|
|
Het AMeDAS- netwerk, ontwikkeld door het Japanse Meteorologisch Agentschap dat wordt gebruikt voor het verzamelen van regionale weergegevens en het verifiëren van de voorspellingsprestaties, startte op 1 november in bedrijf, het systeem bestaat uit ongeveer
1.300 stations met automatische observatieapparatuur. Deze stations, waarvan er meer dan 1100 onbemand zijn, bevinden zich op een gemiddelde afstand van 17 km door heel Japan. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eerste geostationaire operationele milieusatelliet , GOES , wordt in een baan om de aarde gelanceerd. Hun rol en ontwerp is om te helpen bij het volgen van orkanen. Ook dit jaar ontwikkelt Vern Dvorak een schema om de intensiteit van de tropische cycloon te schatten op basis van satellietbeelden. |
|
|
|
|
|
|
|
De TOR (Telex Over Radio) en de radiofax
worden steeds meer gemeengoed, met name op
zeeschepen. Hierdoor wordt de
weerinformatievoorziening aan schepen sterk
verbeterd, doordat veel weerinstituten,
zoals Offenbach (DWD) via de lange- en
kortegolfradio
een zeer uitgebreide service
bieden. |
|
|
|
|
|
|
|
Bij het KNMI worden de eerste plotmachines
van het type XYnetics aangeschaft. Een jaar
later worden ze operationeel.
Het papier werd plat op een soort tafel
neergelegd waarboven de plotpennen in alle
richtingen verplaatst konden worden. |
|
|
|
|
|
|
|
Het Britse Department of Industry publiceert een wijziging van het internationale cloudclassificatiesysteem aangepast voor satellietwolkwaarnemingen. Het wordt mede gesponsord door NASA en toont een verdeling van wolken in stratiform, cirriform, stratocumuliform, cumuliform en cumulonimbiform. De laatste hiervan vormt een verandering in de naam van het eerdere nimbiform-type, hoewel deze eerdere naam en oorspronkelijke betekenis die betrekking heeft op alle regenwolken nog steeds in sommige classificaties
terug te vinden zijn |
|
|
|
|
 |
|
|
De Europese geostationaire weersatelliet van
de eerste generatie, Meteosat-1 wordt als
eerste van
een reeks van 7 (1998) gelanceerd.
Ze
bezorgen voornamelijk wolkfoto's bij dag en
nacht, zichtbaar licht en infrarood. De
satelliet heeft een diameter is 2,1 mtr en
een lengte
van 3,96 mtr en
weegt 282kg. Het oppervlak bestaat uit zes
panelen bedekt met de zonnecellen die de
elektrische stroom leveren.
De panelen
hebben ook openingen voor sensoren. |
|
|
|
|
|
|
|
| De GOES-3 wordt op 16 juni gelanceerd, de
eerste weersatelliet die op basis van
infraroodtechniek zowel overdag als 's
nachts opnamen van de weerpatronen kan
maken. |
|
|
|
|
|
|
|
| De eenheid van druk officieël over van Bar
naar Pascal. Voor de weerkundigen betekent
dat voortaan Hectopascal (hPa) i.p.v. Millibar (mbar |
|
|
|
|
|
|
|
| Leden van de WMO (links logo WMO) namen ook
deel aan het Global Atmospheric Research
Programme (GARP). In het kader hiervan werd
een aantal belangrijke meteorologische
onderzoeken verricht, waaronder het Global
Weather Experiment: het grootste
wetenschappelijke experiment dat ooit
ondernomen is. Eén jaar lang, van 1 december
1979, werden de technologische middelen van
de WMO-leden continu ingezet om het gedrag
van de atmosfeer zo grondig mogelijk te
kunnen bestuderen. Door de hieruit
voortvloeiende gegevens kregen onderzoekers
een beter inzicht in de mondiale
weersystemen en konden zij de bestaande
numerieke modellen van de atmosfeer verder
verfijnen. |
|
|
|
|
|
|
|
| In juni 1979 werden in de Engelse plaats
Reading door het ECMWF(European Center for
Medium Range Forecasts) de eerste
middellange termijnverwachtingen opgesteld. |
|
|
|
|
|
|
|
Op 1 augustus 1979 werden deze verwachtingen operationeel. Oorspronkelijk was het een COST-project (European Cooperation in Science and Technology), het werd in 1973 opgericht bij een conventie. De eerste real-time voorspellingen voor de middellange termijn werden
gemaaktin juni 1979. Het Centrum produceert sinds 1 augustus 1979 operationele weersvoorspellingen op middellange termijn. |
|
|
|
|
|
|
|
| De SYNOP, de internationale weercode die
(bijna) uurlijks door meer dan 9000
weerstations onder auspiciën van de WMO
wordt 1-januari gemaakt, krijgt een
drastische metamorfose. Vooral in de
regelgeving als in de volgorde van de
elementen verandert veel. Ook de
herkenbaarheid van bepaalde elementen
verbetert in sterke mate. |
|
|
|
|
|
|
|
| Na bijna 14 jaren van het scherm te zijn
verdwenen, keert de weerman terug op TV,
eerst alleen in het late NOS-journaal. |
|
|
|
|
|
|
|
Het eerste Synoptic Flow-experiment wordt rond de orkaan Debby gevlogen om de grootschalige atmosferische winden die de storm sturen
te helpen definiëren. |
|
|
|
|
|
|
|
| Voor het eerst wordt door onderzoek een gat
in de ozonlaag boven Antartica ontdekt.
Hiermee wordt de theorie van Paul Crutzen
waarheid. |
|
|
|
|
 |
|
|
Oprichting van MeteoConsult B.V door de
Nederlander Harry Otten, de weerman van de
TV omroep. Een eerste uitbreiding gebeurde
in 1993 naar Duitsland en in 1996 naar
België. Het werd
overgenomen in 2005 door de PA Group en werd
in 2006 MeteoGroup genoemd.
Actueel heeft de
groep ook kantoren in Frankrijk, Ierland,
Italië, Zweden, Polen, Spanje, USA, UK en offshore-diensten met een 100 tal weermannen
en een dienstverlening in negen talen. |
|
|
|
|
|
|
|
| De NOS heeft nu ook in het 8-uur journaal
een uitgebreide rubriek. |
|
|
|
|
|
|
|
| Weerradar van het type WSR-88D geïmplementeerd in de Verenigde Staten. Weerbewakingsradar die verschillende modi gebruikt om zware weersomstandigheden te detecteren. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op de Nederlandse Teletekst begint KNMI-er Harry Geurts op pagina 717 de educatieve weerrubriek Nader Verklaard |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 30 maart wordt het eerste particuliere
weercentrum in Nederland, dat van Jan Versteegt in Tolkamer,
geopend door Jan Pelleboer.. |
|
|
|
|
|
|
|
| De nestor van de weermannen in Nederland en
ooit meteoroloog bij het KNMI, Jan Pelleboer,
overlijdt. |
|
|
|
|
|
|
|
Op augustus worden het zuiden van Florida en
Louisiana getroffen door orkaan Andrew; deze
veroorzaakt een schadepost van
50 miljard gulden, de meest kostbare orkaan
in de USA. |
|
|
|
|
|
|
|
| In september wordt met de oprichting van de LMG (Luchtmacht Meteorologische Groep) de LMC (Luchtmacht Meteorologisch Centrum, onderdeel van LVMG) en de LMS (Luchtmacht Meteorologische School) gefuseerd. De LMG vormt als klein en zelfstandig onderdeel het overkoepelende orgaan voor de weerkundige diensten binnen de krijgsmacht. De LMG is gezeteld op
de vliegbasis Woensdrecht. |
|
|
|
|
|
|
|
| Computers die voor het eerst in de Verenigde Staten worden gebruikt om oppervlakteanalyses te maken. |
|
|
|
|
|
|
|
| De METAR, een weercodevorm voor de
luchtvaart, wordt 1 juli drastisch
gewijzigd. |
|
|
|
|
|
|
|
| Steeds meer meteorologische instuten, zoals
de DWD (Offenbach) stoppen om commerciële
redenen met de distributie van uitgebreide
weergegevens als verwachtingsmodellen en
analyses per radiofax (facsimile). |
|
|
|
|
|
|
|
| De NOS breidt de hoeveelheid zendtijd voor het weerbericht uit |
|
|
|
|
|
|
|
Het KNMI neemt in samenwerking met de
Koninklijke Luchtmacht een eigen onweersdetectiesysteem in gebruik, SAFIR,
een Frans systeem |
|
|
|
|
|
|
|
Het Internet is in opmars. Steeds meer
mensen ontdekken dat hier veel
weerinformatie, zoals bijvoorbeeld satelietfoto's,
op te vinden is. |
|
|
|
|
 |
|
|
De Meteosat satelliet hant op een hoogte van
36.000 km van de aarde en stuurt elk half
uur zijn waarnemingen door. Dit pluspunt
maakt van hem dé meteorologische satelliet
bij uitstek daar hij toelaat om
atmosferische verschijnselen op grote en
middelmatige schaal te
volgen waarvan de
evolutie in de loop van de tijd heel snel
kan veranderen.
Begin van de activiteiten van EUMETNET. Dit
is een samenwerkingsovereenkomst tussen de
Europese nationale meteorologische
diensten
die zich tot doel stelt om een gezamenlijke
expertise
uit te bouwen op het gebied van weer,
klimaat, milieu en aanverwante activiteiten. |
|
|
|
|
|
|
|
| Het KMI op Internet. Op de website kan u de
meteorologische weersverslagen vinden alsook
andere interessante rubrieken. |
|
|
|
|
 |
|
|
Op 4 december 1997 is het nieuwe
radarsysteem officieel in gebruik genomen.
De nieuwe radark
geeft gedetailleerdere informatie over
neerslag en ook wind in een groter gebied
dan bij de oude radar. Dankzij nieuwe
antennes die het afgelopen jaar in De Bilt
en Den Helder
zijn geplaatst, kan nu niet
alleen heel Nederland in kaart worden
gebracht, maar wordt ook het weer boven een
groot deel van
de Noordzee getoond. De nieuwe radars zijn
uitgerust met Doppler-techniek, waardoor ze
geschikt
zijn om windsnelheden in buien te meten. Dit
maakt het mogelijk om in de toekomst beter
te waarschuwen voor zware buien met
windstoten. |
|
|
|
|
|
|
|
| De laatste in een serie satellieten van Meteosat, de Meteosat 7, wordt gelanceerd.
Deze is thans nog voor Europa in gebruik en
zal t.z.t worden vervangen door een nieuwe
generatie satellieten, Meteosat Second
Generation.. |
|
|
|
|
|
|
|
| De animaties en satellietfoto's bij het TV-weerbericht in de journaals bij de NOS
hun intrede |
|
|
|
|
 |
|
|
Op 13 mei werd de NOAA-15 gelanceerd in
vervolg van het TIROS-N programma. De NOAA-K
heeft een sterk verbeterd instrumentarium.
Het TIROS-N programma loopt nog steeds.
De meeste satellietbeelden die we kennen
komen van dit programma. Ze worden ook
gebruikt voor het observeren van de ozonlaag
en de temperatuur van het zeewater |
|
|
|
|
|
|
|
Het warmste jaar in de afgelopen duizend
jaar wereldwijd. Gemiddeld wordt een
temperatuur van 14,6 graden berekend en dat
is maar
liefst 0,9 graden warmer dan het
gemiddelde van 1856-1899. In Nederland is
het op veel plaatsen een recordnat jaar met
1240 mm in De Bilt. Vooral de herfst was op
veel plaatsen recordnat. |
|
|
|
|
|
|
|
| Verbetering van technologie en software maakt eindelijk de digitale basis van satellietbeelden, radarbeelden, modelgegevens en oppervlaktewaarnemingen mogelijk, waardoor de kwaliteit van de oppervlakteanalyses in de Verenigde Staten wordt verbeterd |
|
|
|
|
|
|
|
| CAMEX3, een NASA-experiment dat wordt uitgevoerd in samenwerking met NOAA's Hurricane Field Program, verzamelt gedetailleerde datasets over de orkanen Bonnie, Danielle en Georges. |
|
|
|
|
 |
|
|
Breitling Orbiter De Breitling Orbiter 3 was
de eerste ballon die non-stop rond de wereld
vloog.
De geslaagde recordpoging van de
ballonvaarders Bernard Piccard en Brian
Jones eindigde in 1999
na 19 dagen en 21 uur. De ballon landde
veilig in de Egyptische woestijn na haar
vlucht van 45.755 kilometer. De
Breitling-ballon werd ontworpen door de
Engelse expert Don Cameron.
De ballon was
55 meter hoog en woog bijna negen ton. De
capsule was gemaakt van een materiaal dat
was samengesteld uit carbonvezels
en kevlar.
De piloten hadden tijdens de vlucht maar
weinig bewegingsruimte, want de capsule was
slechts 5 meter lang en 3 meter hoog.
De
productietijd voor
de capsule was een jaar. De ballon had een
inhoud van 18.500 m3 helium. |
|
|
|
|
|
|
|
Een nieuw weerbedrijf, Weerbureau HWS
(Holland Weather Services) gaat op 1 april
van start. Dit is een gevolg van het feit
dat
het KNMI zijn commerciële activiteiten op
die datum beëindigt en daarmee overdraagt
aan het nieuwe weerbedrijf in Soest. |
|
|
|
|
|
|
|
Een nieuw weerbedrijf, Weerbureau HWS
(Holland Weather Services) gaat op 1 april
van start. Dit is een gevolg van het feit
dat
het KNMI zijn commerciële activiteiten op
die datum beëindigt en daarmee overdraagt
aan het nieuwe weerbedrijf in Soest. |
|
|
|
|
|
|
|
| Orkaan Floyd veroorzaakt schrikfactor in sommige kuststaten en veroorzaakt een massale evacuatie van kustgebieden van Noord-Florida naar de Carolina's. Het komt aan land in North Carolina en resulteert in bijna 80 doden en $ 4,5 miljard aan schade, voornamelijk als gevolg van uitgebreide overstromingen. |
|
|
|
|
 |
|
|
OSCIAMACHY bevindt zich aan boord van de
Europese milieusatelliet ENVISAT. Deze
satelliet is in 2002 gelanceerd, vanaf
Kourou in
Frans Guyana, in een baan over de
Noord- en de Zuidpool op
800 km hoogte. SCIAMACHY meet zonnestraling
in hoge resolutie nadat het door de
aardatmosfeer
is verstrooid en gereflecteerd in
verschillende golflengten. SCIAMACHY heeft
drie verschillende gezichtspunten: nadir,
horizontale doorsnede, en zons- en
maansverduisteringen. Samen kunnen ze
distributieprofielen maken van gassen in de
stratosfeer en soms troposfeer van
spoorgassen en aerosols en kan bronnen van
vervuiling en antropogene broeikasgassen
heel nauwkeurig en met een hoge ruimtelijke
resolutie in kaart brengen. |
|
|
|
|
|
|
|
| High Performance Technologies maakt in een press release bekend dat het voor de
Amerikaanse NOAA (National Oceanic and
Atmosheric Administration) een Linux
supercomputer heeft gebouwd met 276
nodes, draaiend op Alpha processors. Het
hele cluster kostte 15 miljoen dollar en zal
ingezet worden bij weersvoorspellingen. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 29 augustus om 00.45 uur Ned. zomertijd
werd vanaf de basis bij Kourou (Frans-Guyana)
de eerste van een nieuwe serie van
weersatellieten gelanceerd, de MSG-1 (Meteosat
Second Generation). Deze zullen de
verouderde Meteosats vervangen |
|
|
|
|
|
|
|
Op 28 november om 12.15 utc (13.15 uur Ned.
tijd) ontving het Duitse Eumetsat de eerste
beelden van de moderne
geostationaire
weersatelliet MSG-1 (Meteosat
Second Generation). Elke 15 minuten kunnen
we van deze satellieten beelden in maar
liefst 12 verschillende kanalen ontvangen.
Behalve dat is de resolutie van de beelden
sterk verbeterd. |
|
|
|
|
|
|
|
In de ochtend van 22 september overleed de
bekende Belgische weerman Armand Pien in
zijn woonplaats Hoeilaart.
Hij stierf aan de
gevolgen van een
hartaanval.
De meeste bekende weerman van Belgie werd 83. Hij kwam voor het eerst op
televisie in 1953 bij de BRT. In 1985 ging
hij met pensioen bij het KMI. Pas op 31
augustus 1990 presenteerde hij voor de BRT
zijn laatste weerpraatje. Hij verzorgde ruim
5.000 weerpraatjes op televisie en 3.000 op
de radio. |
|
|
|
|
|
|
|
| Een recordaantal orkanen treft Florida in één jaar tijd, Charley , Frances , Ivan en Jeanne |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 15 Juni gaat Meteo-Julianadorp
officieel van start. |
|
|
|
|
|
|
|
| Op 22 juni 2005 overleed in zijn woonplaats
Bilthoven op 92 jarige leeftijd oud KNMI-meteoroloog Klaas Rien Postma.
Belangrijk was zijn rol als één van de
verantwoordelijke meteorologen bij de
Watersnoodramp van 1953. Hij zag de ramp
ruim op tijd aankomen en heeft samen met
collega meteoroloog dr. H. Bijvoet alles in
het werk gesteld om een van de twee
Hilversum radiozenders, die toen nog geen
nachtuitzendingen hadden, tijdens de
rampnacht speciaal in de lucht te houden.
Die mogelijkheid werd hen die nacht ontnomen
hetgeen in de weerkamer een ontzettend
gevoel van onmacht gaf.. |
|
|
|
|
 |
|
|
Katrina wordt gezien als de dodelijkste en
meest vernietigende Atlantische orkaan van
het orkaanseizoen in 2005. De orkaan trok op
28 augustus 2005 over de zuidelijke staten Louisiana en Mississippi, waarbij de steden
New Orleans en Biloxi zwaar getroffen
werden.
Tijdens de orkaan en
de daarop volgende overstromingen overleden
ruim 1.800 mensen, waardoor Katrina in de
top vijf
staat van dodelijkste orkanen uit de
geschiedenis van de VS. Niet eerder richtte
een natuurramp
zoveel schade aan; de totale materiële
schade bedroeg maar
liefst 81 miljard
dollar. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het KNMI krijgt de beschikking over een
nieuwe supercomputer. Dankzij de nieuwe
computer, een Altix 3700 van Silicon
Graphics,
levert het regionale weermodel Hirlam voor weersverwachtingen op
de korte termijn nog betere informatie op
een kleinere schaal.
De nieuwe rekenserver van het KNMI, die 240
processoren telt, behoort tot de tien
grootste van ons land. Hij wordt niet alleen
gebruikt voor
de operationele
weersverwachting maar ook voor onderzoek
van weer en klimaat. Met dit nieuwe systeem
kan het KNMI 1440 miljard berekeningen per
seconde uitvoeren. |
|
|
|
|
 |
|
|
| De TU Delft heeft een nieuwe weerradar in
gebruik genomen, de “Drizzle Radar”. De zeer
gevoelige radar kan zelfs fijne motregen
waarnemen. Voor klimaatonderzoekers is dat
een enorme aanwinst, waarmee ze
internationaal de aandacht trekken. De
radarantennes staan inmiddels boven op de
213 meter hoge KNMI-meetmast in Cabauw, bij
Lopik. Vanaf deze plek moet de uiterst
gevoelige radar, samen met de andere
geavanceerde instrumenten van het CESAR
observatorium (Cabauw Experimental Site for
Atmospheric Research), een compleet beeld
gaan geven van de wisselwerking tussen stof,
wolken, regen en straling. Dit is nog altijd
een van de minst begrepen factoren in
klimaatmodellen. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het KNMI heeft vandaag het vernieuwde
computercentrum met de nieuwe supercomputer
officieel in gebruik genomen. Hiermee
beschikt
het KNMI over meer rekenkracht om
de komende jaren flinke stappen vooruit te
kunnen maken op het gebied van
weersverwachtingen en klimaatonderzoek.
De BullX B500 heeft 4.752 cores, beschikt
over een werkgeheugen van 9,5 terabyte ofwel
9.500 gigabyte en heeft een maximale
verwerkingsnelheid van 58,2 teraflop.
Hiermee beschikt het KNMI
over een van de krachtigste en snelste
supercomputers van Nederland. Daarbij is het
een
energiezuinig systeem waarbij waterkoeling
wordt gebruikt. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Het KNMI heeft deze maand een nieuw
meetsysteem, Météorage genaamd, in gebruik
genomen waarmee blikseminslagen beter dan
ooit kunnen worden gemeten. Het Météorage
systeem biedt een betere geografische
dekking en een nauwkeurigere plaatsbepaling
van inslagen dan het oudere Flits
bliksemmeetsysteem dat het KNMI tot voor
kort in gebruik had. Het meetsysteem
wordt ook in andere landen gebruikt zodat de
bliksemactiviteit over een groot gebied
beter vergelijkbaar is dan met het vorige
meetsysteem dat alleen in Nederland en
België werd gebruikt. Ook maakt het nieuwe
bliksemmeetsysteem beter onderscheid tussen
ontladingen die zich tussen de wolken
voordoen en ontladingen die op aarde
inslaan. Voor de veiligheid en de
KNMI-weerwaarschuwingen zijn met name de
blikseminslagen van belang. |
|
|
|
|
 |
|
|
Het KNMI vernieuwt zijn neerslagradars. De
radar in Herwijnen komt dan in de plaats van
de radar
die op de toren van in De Bilt staat, die
uitgeschakeld wordt Door de vele hoogbouw in
de naaste omgeving is het zicht aan de
horizon minder geworden en voldoet deze
radar niet meer aan de eisen die het KNMI
stelt. De nieuwe radars in Herwijnen en Den
Helder gaan deel uitmaken van het
Europese radarnetwerk
zodat de informatie
over de neerslag uitgewisseld kan worden met
de omringende landen. De radars zijn
uitgerust met de nieuwste
technieken
waardoor de buien gedetailleerder kunnen
worden gevolgd en zijn in staat om
neerslagsoort en nerslagintensiteit nog
beter te onderscheiden. |
|
|
|
|
 |
|
|
| Stormen waarvoor het KNMI een code oranje of
rood voor windstoten uitgeeft, krijgen sinds
2019 een naam. In sommige gevallen kan een
storm ook bij code geel een naam krijgen.
Veelgestelde vragen over de naamgeving van
stormen. De helft van de Nederlanders (52%)
is voorstander van naamgeving van een storm,
boven het omschrijven van een storm zonder
naam (30%). Dit blijkt uit recent onderzoek
naar onze weerwaarschuwingen, al is het te
vroeg om na één seizoen al conclusies te
trekken. Uit onderzoek in Groot-Brittannië
blijkt dat naamgeving van stormen het
bewustzijn van gevaarlijk weer verhogen, een
consistente boodschap aan het publiek geeft
en mensen ertoe aanzet actie te ondernemen
om schade en letsel te voorkomen. Het
benoemen van stormen door het KNMI kan de
communicatie van naderend gevaarlijk weer
via de media en andere overheidsinstanties
helpen. |
|
|
|
|
|
|
